Ufuk Tarhan / tufuk@m-gen.biz

Hangi şirketler, iş kolları, ürünler, hizmetler ve markalar tarihe karışacak? Yok olmamak için kurumsal ve bireysel ölçekte neler yapmak gerekiyor? Bu konularda tüm dünyada, her kesimde stres, kaygı ve merak seviyesi oldukça yüksek… Ve en çok odaklanılan soru da AI yani artificial intelligence/yapay zeka nedeniyle henüz ne olduklarını bilemediğimiz birçok yeni işin de ortaya çıkacağı ve onların hangileri olacağı? Accenture PLC’nin 1000 büyük şirketin katılımıyla yaptığı global bir araştırmadan çıkan sonuca göre firmalar halihazırda yapay zekayı ya kullanmaya başlamış ya da test ediyor. Çalışmadan anlaşılan bir diğer önemli şey de bu çalışmaların mevcut kadroları yerinden etmediği, yeni açılan rollere yeni insanların atandığı oldu. Şirketler yeni işlerin, teknolojinin öncekilere benzemeyen yetkinlik, beceri ve eğitimdeki insanları gerektirmesinden dolayı yeni açılan pozisyonlara yeni insanların alınmasını tercih etmek zorunda kaldıklarını belirtiyorlar. Araştırma sonuçları yapay zekaya odaklanan şirketlerin üç yeni kategori altında toplanabilecek yetkinlikte insanlara ihtiyacı olduğunu belirtiyor ve onları da şu şekilde sıralıyor:

EMPATHY TRAINERS-EMPATİ EĞİTİCİLERİ 

Bunlar yapay zeka konusunda uzman olan, bu alanda çalışacak ekiplere yapay zekanın algoritmasını, haberleşme protokollerini, insan davranışlarının nasıl kopyalanması gerektiğini, müşteri ilişkileri chatbot’larını oluşturmayı vb. son derece karmaşık bilgileri öğretenlerden oluşuyor. Görevleri yapay zekanın tasarım ve kodlaması yapılabilsin diye insanların etkileşimlerinin yapay zekâya aktarılabilecek hale gelmesini sağlamak. Empati eğiticileri başlığı altında müşterinin üslubunu ve tonunu anlama eğiticileri, akıllı cihaz etkileşim modellemecisi ve dünya görüşü öğreticisi gibi yeni görevler öne çıkacak. 

EXPLAINERS-AÇIKLAMACILAR

Teknolojistlerle iş liderleri arasındaki kopukluğu bağlamak, anlayış, algı, bilgi açığını kapatmak ve yapay zekanın karmaşıklığını basitleştirip netleştirerek anlatmaktan sorumlu olan açıklamacılar özellikle etik kuralların kurgulanmasında çok önemli rol oynayacaklar. Yapay zekanın algoritmasındaki bir hata nedeniyle ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçları açıklamak da bir anlamda adli otopsi uzmanlarına benzeyen açıklamacıların alanına girecek. Açıklamacılar başlığı altında içerik tasarımcısı, şeffaflık analisti ve fayda stratejisti gibi yeni iş alanları gelişecek.

SUSTAINERS-SÜRDÜRÜCÜLER 

Bu kategoride çalışacak insanlar, sürekli olarak yapay zekadan kaynaklanan sorunları minimize etmekten ve zaman içinde oluşabilecek yeni sorunların en çabuk şekilde aşılmasını gözetmekten sorumlu olacaklar. Yapay zeka yaygınlaştıkça ve kullanımı arttıkça kuşkusuz yepyeni komplikasyonlar, aksaklıklar da gelişecek. İşte sürdürücüler hem etik hem teknik açılardan en uygun, en adil, en şeffaf çözümlerin oluşması için bir anlamda bekçi, denetçi, ombudsman gibi görev yapacak kategoriye giriyorlar. Sürdürücüler başlığı altında ise otomasyon etikçisi, otomasyon ekonomisti ve makine ilişkileri yöneticisi gibi farklı görev tanımları oluşacak.

İŞSİZ KALMAK YOK, FARKLI İŞLER YAPMAK VAR

Tüm bunlardan şunu anlıyoruz o zaman; gelecekte yapay zeka giderek artan oranda kendi kendini yönetir hale gelecek. Fakat o zamanlara kadar insani değerlerin bekçiliğini hâlâ organik insanların yapmaları gerekecek… Korkmayın, işsiz kalmak yok, farklı işler yapmak var.

Kaynak: MITSloan