Bu yazımda depremin can alıcı rakamlarına ve genel duruma topluca bakıp yaşananları hatırladıktan sonra fırsatlara, yapılacaklara ve kalkınma için yeni iş-güç olanaklarına değineceğim.

KAHRAMANMARAŞ DEPREMLERİNİN ARDINDAN

İki büyük deprem, yaklaşık 350 bin kilometrekare, Almanya'nın toplam yüz ölçümü kadar bir bölgede hasara yol açtı ve Türkiye nüfusunun %16'sını oluşturan 14 milyon kişiyi etkiledi. En az 35 bin 355 bina yıkıldı. Aralarında Gaziantep Kalesi, Habib-i Neccar Camii, Kahramanmaraş Ulu Camii, Hatay Meclis Binası, Şirvan Camisi, Adıyaman Ulu Camii ve İskenderun›daki Latin Katolik Kilisesi›nin de bulunduğu birçok tarihi yapı ağır hasar aldı veya yıkıldı. 102 ülke Türkiye'ye yardım teklifinde bulunurken 88 ülkeden 9 bin 315 arama-kurtarma personeli deprem bölgelerinde çalıştı. Ermenistan-Türkiye sınırı yardım sevkiyatı için 30 yıl aradan sonra ilk kez açıldı. Uluslararası dayanışma adına dünyaya nasıl kenetlenebildiğini gösteren çok acı ve bedeli ağır ama şefkat enerjisini, saf insani duyguları hatırlatan bir örnek oldu.

2 TRİLYON LİRA

Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 18 Mart 2023'te yayımlanan rapora göre depremlerin Türkiye ekonomisine toplam maliyeti 2 trilyon lira (103.6 milyar $). Bu, Türkiye'nin 2023 gayrisafi yurt içi hasılasının %9'una denk seviyede büyük bir maddi zarar ve 1999 Marmara Depremi'nin yol açtığı maddi kaybın yaklaşık 6 katından fazla. Kahramanmaraş depremleri, 69 bin kişinin hayatını kaybettiği Çin'deki 2008 Siçuan Depremi'nin ardından dünyada en çok maddi zarara sebep olan dördüncü deprem olarak kayıtlara geçti. Resmi rakamlara göre en az 50 bin 399 kişi hayatını, 658 bin çalışan geçim olanaklarını kaybetti, 107 bin 204 kişi yaralandı. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK)'e göre deprem bölgesindeki iş yerlerinin yüzde 50'si ağır hasarlı. Deprem bölgesindeki esnaf işletmelerinin %31,22'sinin az, %18,29'unun orta ve %50,49'sının ağır hasarlı olduğu açıklandı.

Kaynak: https://bit.ly/43nyAJd

HANGİ ALANLAR GELİŞECEK?

Hayat 'yeni bir normale' dönüyor, dönecek. Fakat bu tür olaylar, binaların ve altyapının hasar görmesi, kayıpların ve yaralanmaların meydana gelmesi, insanların ailesiz, evsiz, işsiz kalması, göç etmesi, vb. nedeniyle sadece doğrudan deprem bölgelerinde değil; toplumun tamamında sosyal, ekonomik, psikolojik, politik açıdan derin ve büyük dönüşümler hatta sıçramalar yaşanmasına neden oluyor. Olumlu tarafından bakarsak; afetler, bir yönüyle yeni iş fırsatları ve kalkınma alanları da yaratıyor. Türkiye'de gelişecek alanları ise şöyle sıralayabiliriz:

İnşaat sektörü: Depremlerde birçok bina yıkıldığı ve/veya hasar gördüğü için inşaat sektöründe ve ondan etkilenen tüm alanlarda büyük bir talep artışı canlanma ve gelişim yaşanacak. Hastaneler, sahra hastaneleri, vb. yapım işlerinde yepyeni gelişmeler olacak. Öne çıkacak diğer öncelikli alanlar ise şöyle özetleyebiliriz:

> Kurtarma hizmetleri, kurtarma-sağlık ekipmanları

> Alternatif enerji kaynakları, iletişim-ulaşım

> Yeniden inşa, yapılanma için finansman

> Kalıcı ve mobil acil sağlık hizmetleri, binaları, araçları

> Rekonstruktif cerrahi

> Psikolojik danışmanlık, eğitim, gelişim hizmetleri

> Sosyal faaliyetler, dayanışma-destek yapılanmaları

> Hijyen, gıda, temel ihtiyaçlar, ilaç tedarik, acil tedavi, engellilerle ilgili çözümler

> Afet öncesi hazırlık ve risk azaltma/önleme konuları ve kurumları

> Bu alanlarla ilgili Ar-Ge, bilim ve teknoloji örgütlenmeleri, birimleri.

Dileğim, yeniden inşa sürecinde birçok iş fırsatı sağlayıp ekonomik canlanma, daha güvenli ve dayanıklı binalar ve sistemler yaratabilmemiz. Kenetlenerek daha güçlü bir toplum haline gelmek adına etkin adımlar atabilmemiz.