E-ticaret ve e-ihracat, özellikle son birkaç yılda, yaşanan küresel salgın ve kapanma dönemlerinin de etkisiyle önemli bir dönüşüm sürecinden geçti. E-marketer verilerine göre, 2023 yılı itibarıyla küresel e-ticaret hacminin 5.82 trilyon dolarla önemli bir büyüklüğe ulaştığını ve 2019 yılından bu yana yüzde 75 oranında büyüme kaydettiğini görüyoruz.
2024'te dünya e-ticaret hacminin yüzde 8 artış ile 6.34 trilyon dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Genel Perakende satışlarınınsa bu yıl yüzde 4 büyüme ile 31.4 trilyon dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. 2021-2022 yıllarına baktığımızda ise küresel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzde 3,8 artışla 96.88 trilyon dolardan 100.56 trilyon dolara çıktığını ve dünya dış ticaretinin yüzde 33,8 artışla 18.9 trilyon dolardan 25.3 trilyon dolara ulaştığını gözlemliyoruz. Görüldüğü üzere ticaretin artışıyla birlikte ticaretin dönüşümünün de dijitalleşmesine tanık oluyoruz.
Tüm bunları göz önüne aldığımızda firmalarımızın e-ticaret kanalı aracılığıyla dünyaya açılmasının önemli olduğunun farkındayız. Bu kapsamda, bakanlık olarak hazırlamış olduğumuz ve 2023 yılında başvuruları alınmaya başlanan 5986 sayılı E-İhracat Destekleri ile özel sektöre yol gösteriyoruz. 5986 sayılı E-İhracat Destekleri Hakkında Karar ve Karar'a İlişkin Genelgelere ayrıca, destek mevzuatı ile yeni tanışan firmalarımız için detaylı bir şekilde hazırlanan E-ihracat Destekleri Rehberi'ne bakanlığımızın internet sitesinden ulaşılabildiğini de bu vesile ile okuyucularımıza hatırlatmak istiyorum. Destekler kapsamında firmalarımız açısından e-ihracat potansiyeli yüksek olan ancak ilgili ülke mevzuatı, ülkede faaliyet gösteren çevrim içi pazaryerlerinin prosedürleri vb. pazara giriş engelleri bulunan ülkeler belirlendi. Söz konusu ülkelere yönelik, Çevrim İçi Mağaza ve Hedef Ülke E-Ticaret Paydaşlarından Alınan Hizmetler Desteği ve Pazaryeri Komisyon Gideri Desteği'ni hazırladık.
KOBİLER İÇİN E-İHRACAT KONSORSİYUMU KURDUK
Diğer yandan, özellikle e-ihracat süreçlerini yürütmede sorun yaşayan KOBİ'lerimiz, kadın ve genç girişimcilerimiz için E-İhracat Konsorsiyumunu kurguladık. E-İhracat Konsor-siyumu, e-ihracatı uçtan uca yapabilen, doğrudan tüketiciye ulaşan e-ticaret satış modellerine, yeterli insan kaynağı ve bilgi birikimine sahip, yurt dışı depolama, dağıtım ve/veya iade yönetim imkânları ile yurt dışı pazaryerleri entegrasyonu olan ve imalatçı şirketlerin üretimlerini e-ihracata yönlendirmek üzere bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğümüzce) E-İhracat Konsorsiyumu statüsü verilen şirketleri ifade ediyor ve kendine ait genelgesi bulunuyor.
E-İhracat Konsorsiyumu olarak desteklerden faydalanmak isteyen firmalarımızın destek kapsamına dahil edilebilmesi için ilk etapta statü alma başvurusu yapması gerekiyor. Söz konusu başvuru E-İhracat Sekretaryasına yapılıyor. E-İhracat Sekretaryası başvuruyu içerik, şekil ve bütünlük açısından inceliyor. E-İhracat Sekretaryası Genelge kapsamında yapılan inceleme sonrasında başvuruyu Genel Müdürlüğe sunuyor. Başvurular, yılda iki defa yapılabiliyor. Birinci dönem statü başvuruları, ocak-mart döneminde, ikinci dönem statü başvuruları ise temmuz-eylül döneminde açılıyor. Başvuru kapsamında yapılan inceleme neticesinde tespit edilen eksik bilgi ve belgelerin tamamlanması için; birinci dönem statü başvuruları için haziran ayının ilk iş günü, ikinci dönem statü başvuruları için kasım ayının ilk iş gününe kadar ek süre verilebiliyor. Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra E-İhracat Konsorsiyumları Genel Müdürlük tarafından kapsama alınıyor.
Bu adımı tamamlayan firmalar E-İhracat Konsorsiyumu statüsü ile ihtiyaç duydukları desteklere ait Destek Ön Onay Baş-vurusunu ise incelemeci kuruluşa yani üyesi oldukları ihracatçı birliklerine yapıyor. E-İhracat Konsorsiyumları, ön onay başvuruları uygun görüldükten sonra faaliyetlerine başlayabilir. Gerçekleşen faaliyetlere ilişkin ödemeler için Destek Ödeme Başvurusu incelemeci kuruluşa yapılıyor. Son olarak ödeme dosyaları inceleniyor ve hak ediş hesaplanıyor. Şu ana kadar altı firma E-İhracat Konsorsiyumu statüsü aldı, üç firmamızın ise süreçleri tamamlanmak üzere. E-İhracat Konsorsiyumları yukarıda bahsettiğim tüm operasyonları kendi bünyesinde yürütüyor olabilir veya hızlı kargo şirketleri, imalatçı şirket, pazaryerleri e-ihracat hizmet sağlayıcıları vb. paydaşlarla konsorsiyum ortaklığı kurularak söz konusu süreçleri yürütebilme şansı sunuluyor.
"Bakanlık olarak ülkemizin dijitalleşme sürecini hızlandırarak e-ihracatımızın genel ihracat içerisindeki payını %10'a çıkarmayı hedefliyoruz"
YAPAY ZEKA İLE DANIŞMANLIK VERECEĞİZ
Bakanlık olarak ülkemizin dijitalleşme sürecini hızlandırarak e-ihracatımızın genel ihracat içerisindeki payını yüzde 10'a çıkarmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda, E-Kolay İhracat Platformu'nun (E-KİP) kurulumu çalışmalarına başladık. E-KİP, e-ihracatımızın artırılması amacı çerçevesinde, ihracatçılarımızın e-ticaret ve dijital pazarlama konusunda eksikliklerini tamamlama hedefine hizmet edecek. Aynı zamanda, 100'ün üzerinde konu başlığında eğitim modülleri hazırlanarak, sınır ötesine çevrimiçi platformlar aracılığıyla mal satmak isteyen firmalarımızın e-ihracat kasları kuvvetlendirilecek. E-KİP'in en önemli hedeflerinden biri de e-ihracat için önem arz eden pazar ve pazaryeri bilgilerinin tek bir platformdan sunulacak olması. Platform içinde firmalarımıza değer yaratan birçok modül bulunuyor. Bu modüllerden en önemlilerinden biri de yapay zeka destekli akıllı e-ihracat robotu. Bu robot sayesinde firmalarımız satmak istedikleri ürünlerin ürün, piyasa ve karlılık analizleri olmak üzere daha birçok analizi masrafsız yapabilecek, böylece platformun firmalarımıza bir nevi dijital danışmanlık hizmeti sunma hedefi gerçekleştirilmiş olacak.
İSTANBUL ULUSLARARASI E-İHRACAT ZİRVESİ
Ülkemizin e-ihracat potansiyelini en üst düzeye taşıma motivasyonuyla çıktığımız bu süreçte 4-5 Eylül 2024 tarihlerinde Haliç Kongre Merkezinde İstanbul Uluslararası E-İhracat Zirvesini gerçekleştireceğiz. Küresel e-ticaretin yüzde 75'inin gerçekleştirildiği pazaryerleri ve ekosistemde faaliyet gösteren kilit konuşmacılar Zirve'de yerini alacak.
Zirvemiz, firmalarımız ve E-İhracat Konsorsiyumlarımızın yabancı pazarlara açılmak için önemli fırsatlar sunuyor. Okuyucularımızı da bu vesileyle dijital pazarlama, yeni nesil teknolojilerin ticarette kullanımı gibi çeşitli konularda yerli ve yabancı uzman konuşmacıların tecrübe aktarımı gerçekleştirileceği etkinliğimize davet ediyoruz.