Mensubu olduğum liderlik danışmanlığı firması Egon Zehnder, 2021 yılında kapsamlı bir küresel CEO araştırmasına imza attı. Toplam olarak yılda dört trilyon dolara yakın bir ciroya yön veren, bine yakın grup CEO'nun katıldığı araştırmanın sonuçları, sadece kısa dönem için değil, uzun dönemli olarak da dikkat edilecek birkaç başlığı gündeme taşımaya beni motive etti. Bu sebeple, veda ettiğimiz 2021 yılının son yazısını ya da heyecanla karşılamaya hazırlandığımız 2022 yılının ilk yazısını, Türkiye'den de 16 yöneticinin katıldığı, CEO Reflections* başlıklı araştırmaya ayıracağım.

Dinlememe problemi

Çalışmaya katılan CEO'lara kendi 'kör noktaları', gelişmeye en açık alanları sorulduğunda, karşılarındaki insanları dinlemediklerini dile getiriyorlar; hem de ezici bir oranla! Sıkı durun, CEO'ların yüzde 45'i karşılarındakileri dinlemediğini itiraf ediyor. Bir de bunlar itiraf edenler ya da aynaya bakıp, bu kör noktaları ile yüzleşebilenler... Bir de bu zayıflıklarının farkında olmayan ya da bunu dile getirmekte zorlananları düşünün. Kurumsal tepe yöneticilerin, kendilerinin de kabul ettiği 'dinlememe' probleminin köküne inmek için 'yerim dar' olsa da aynı grubun, çevrelerinde sayıları artan paydaşların seslerinden muzdarip olduklarını başka bir soruda da dile getirdiklerini belirteyim. Yani 'dinlememe' konusu sadece bir kapasite eksikliği olarak değil; bilinçli bir kulak tıkama, kendini koruma mekanizması olarak da görülebilir. Verilen yanıtlarda dinlememeyi, uzak ara ile de olsa, çalışanlara karşı zayıf olma, empati gösterememe ve ilişki kurma ve geliştirmeye yeterli zamanı ayırmama takip ediyor.

Öncelikli konu, finansal performans

İş dünyası ve iş liderlerinin özellikle salgın ile tetiklenen, insan varlığını tehdit eden riskleri bertaraf etmek için daha fazla kafa yorması gerektiği, toplumun genel beklentisi olsa da, CEO'ların büyük çoğunluğunun kurumlarının finansal performansına her şeyden daha çok öncelik vermeyi sürdürmesi de, araştırmanın en çarpıcı bir diğer sonucu. Hatta günümüz ortamının getirdiği yeni zorluklara rağmen CEO'ların üçte ikisi, şaşırtıcı bir şekilde, kararlarını yönlendiren kriterlerin, son birkaç yılda değişmeden aynı kaldığını, ifade ediyor. Buna göre CEO'lar kararlarını verirken; sırasıyla finansal performans kriterlerini, büyüme beklentilerini, yetenek yönetimini, inovasyon ve yenilikçiliği, sağlık ve güvenliği önde tutuyorlar. Tüm bu sıralanan maddelerin ardından ise sürdürülebilirlik, çevre ve kurumsal yönetimi içinde tutan, günümüzün 'moda' ESG kavramı (çevresel, sosyal, kurumsal yönetişim) ancak altıncı sırada kendisine yer bulabilmiş. İlginç olan, aynı CEO'ların kameraların karşısına, mikrofonun arkasına geçtiklerinde, iklimi, karbon salınımını, sürdürülebilirliği konuşma metinlerinin en tepesine yerleştiriyor olması. Aslında çevrelerine kulak kabartmadıklarını, başkalarını dinlemediklerini itiraf eden CEO'ların, hâlâ yıllar öncesinde olduğu gibi üç ayda bir sermaye piyasaları ile paylaşacakları finansal sonuçları ön planda tutarak karar vermeye devam ediyor olması şaşırtıcı değil ama maalesef üzücü ve düşündürücü... 2022 yılı, hiç değilse 2021'i aratmasın! Sağlık, huzur ve mutluluk dolu bir sene diliyorum!