Teknolojinin hızla ilerlediği ve pazar dinamiklerinin sürekli değiştiği günümüzde, şirketlerin yenilikçi kalmaları giderek zorlaşıyor. Bu bağlamda, kurumsal girişim sermayesi yatırımları, şirketlerin inovasyon ve büyüme stratejilerinde üstlendiği rol açısından giderek önem kazanıyor. Kurumsal girişim sermayesi, kurumsal şirketlerin girişimlere yatırım yaparak hem finansal getiri elde etmelerini hem de stratejik hedeflerine ulaşmalarını sağlıyor. Bu yatırım anlayışı, şirketlerin pazar dinamiklerine hızla uyum sağlamalarını ve teknolojik yeniliklerden en üst düzeyde faydalanmalarını mümkün kılıyor. Bu yazımda küresel ölçekte ve ülkemizde giderek yaygınlaşan kurumsal girişim sermayesi yatırım anlayışını ele almak istedim.

KURUMSAL GİRİŞİM SERMAYESİ

Kurumsal girişim sermayesi, genellikle büyük ve köklü şirketlerin yenilikçi girişimlere sermaye yatırımı yaparak hem finansal kazanç elde etmelerini hem de stratejik hedeflerine ulaşmalarını sağlayan bir girişim sermayesi yatırım modeli olarak karşımıza çıkıyor. Kurumsal girişim sermayesi yatırımlarının alışılagelmiş girişim sermayesi yatırımlarından farklı olarak yatırım yapan şirketlerin uzun vadeli stratejik hedefleriyle uyumlu olarak gerçekleştirildiğine dikkatinizi çekmek isterim.

KURUMLARIN STRATEJİLERİNDE ÖNEMLİ BİR YER EDİNİYOR

Kurumsal girişim sermayesi, şirketlerin inovasyon ve büyüme stratejilerinde giderek önemli bir yer ediniyor. Şirketler, bu yatırımlar aracılığıyla ana iş ve faaliyet alanları ile uyumlu, iş modellerini tamamlayıcı veya destekleyici potansiyele sahip yeni nesil girişimlere yatırımlar yaparak pazardaki eğilimleri yakından takip etme, teknolojik yenilikleri hızla benimseme ve dolayısıyla sürdürülebilir rekabet üstünlüğü elde etme fırsatı yakalamaktadırlar.

KURUMSAL YENİLİKÇİLİK KÜLTÜRÜNÜ TEŞVİK EDİYOR

Kurumsal girişim sermayesi, şirketlerin yenilikçilik kültürünü geliştirmelerinde önemli bir rol oynuyor. Şirketler girişimlerle yakın çalışarak genç ve dinamik şirketlerin yenilikçi yaklaşımlarını benimseme fırsatı elde ederler. Yatırımlar aracılığıyla tesis edilen bu tür iş birlikleri, büyük ve kurumsallaşmış şirketler için özellikle değerlidir. Genellikle daha hiyerarşik yapılar içinde faaliyet gösteren şirketlerin iş birlikleri aracılığıyla daha çevik ve yenilikçi bir yapıya bürünmeleri sağlanabilir. Şirketler girişim şirketleri ile etkileşimde bulunarak yeni fikirler ve bakış açıları kazanma fırsatı elde ederler. Dolayısıyla bu yatırımlar, şirketlerin iş modellerini, pazarlama stratejilerini ve müşteri deneyimini kapsayan çeşitli iş süreçlerinde de yenilikçi yaklaşımlar geliştirmelerini kurumsal olarak teşvik ediyor.

STRATEJİK VE FİNANSAL HEDEFLERİN DENGESİ GÖZETİLMELİ

Kurumsal girişim sermayesinin stratejik ve finansal hedefleri, geleneksel girişim sermayesi yatırımlarından farklılık gösteriyor. Finansal yatırımlar, yüksek getiri hedeflerken, stratejik yatırımlar, ana şirketin rekabet avantajını artırmak ve yeni pazarlar, iş modelleri ve teknolojiler keşfetmek için değerlendiriliyor. Bu dengeli yaklaşım, kurumsal girişim sermayedarlarının hem finansal hem de stratejik başarıya ulaşması için şirketlere bir kapı aralar. Stratejik yatırımlar, şirketlerin uzun vadeli büyüme ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarını sağlarken, finansal yatırımlar, şirketlerin hedefledikleri yüksek getirileri elde etmelerini sağlamaktadır.

İNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİĞİN KURUMSAL DESTEKÇİSİ

Kurumsal girişim sermayesi, girişim şirketlerinin genellikle erken aşama veya büyüme aşamasında ihtiyaç duydukları finansal sermayeyi sağlayarak inovasyonu ve girişimciliği destekleyen yatırım mekanizmalarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Kurumsal girişim sermayedarları, yalnızca finansal sermaye ile değil, aynı zamanda değerli endüstri bilgisi, iş yönetimi uzmanlığı ve geniş bir profesyonel ağ sunarak girişimleri desteklerler. Bu, girişimcilerin stratejik kararlar almasına, iş modellerini optimize etmesine ve operasyonel verimliliği artırmasına yardımcı olur. Ayrıca, girişimlerin sürdürülebilir büyüme ve uzun vadeli başarı için ihtiyaç duydukları kurumsal yapının ve iş disiplininin oluşturulmasına katkıda bulunur. Pazar dinamiklerinin anlaşılması ve müşteri ihtiyaçlarına yanıt verme konusunda girişimcilere yol gösterir. Dolayısıyla kurumsal girişim sermayedarları, yenilikçi ürün ve hizmet fikirlerinin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesi destek vererek girişimcilik ruhunun gelişmesine ve daha geniş bir inovasyon kültürünün oluşmasına kıymetli katkılar sunarlar.

İLGİ GİDEREK ARTIYOR

Girişim sermayesi yatırımlarının inovasyona, girişimciliğe ve ekonomilere sunduğu katkının giderek daha geniş kesimler tarafından anlaşılması ile birlikte kurumsal girişim sermayesi yatırımları da küresel ölçekte büyüme eğilimi gösteriyor. Kurumsal girişim sermayesi yatırımları 2023 üçüncü çeyreği itibari ile bu yıl yaklaşık 43 milyar dolar hacme erişti. Mega tur olarak nitelendirilen 100 milyon dolar ve üzeri yatırım gerçekleştiği 30 mega yatırım turuna kurumsal girişim sermayesi yatırımcıları katılım sağladı. Ülkemizde de kurumsal girişim sermayesi yatırımları açısından küresel görünüme oldukça benzer bir eğilimden söz etmek mümkündür. Kurumsal girişim sermayesi yatırımcılarının yatırım turlarına katılma oranı 2019 yılından itibaren artış eğilimi göstermektedir. 2023 yılının üçüncü çeyreği itibari ile girişim ekosistemimizde gerçekleşen yatırımların yaklaşık yüzde 40'ına kurumsal girişim sermayesi yatırımcıları katılım sağlamıştır. Yatırım gerçekleştirilen sektörler arasında yapay zekâ, finansal teknolojiler, oyun, hizmet olarak yazılım (SaaS) dikeyleri ön plana çıkıyor.

Kurumsal girişim sermayesi, girişim şirketlerinin genellikle erken aşama veya büyüme aşamasında ihtiyaç duydukları finansal sermayeyi sağlayarak inovasyonu ve girişimciliği destekleyen yatırım mekanizmalarından biri olarak karşımıza çıkıyor.

GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONLARI

Girişim ekosistemimizde ivmesini hiç kaybetmeden büyüyen girişim sermayesi yatırım fonlarının (GSYF) kurumsal girişim sermayedarları için oldukça etkin bir yatırım aracı olduğunu belirtmek isterim. Portföy yönetimi şirketleri tarafından Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine tabi olarak kurulan ve yönetilen GSYF'ler kurumsal girişim sermayesi yatırımları gerçekleştirmek isteyen kurumlar ile iş birliği içerisinde kurulabilmektedir. Yatırımcısına girişim sermayesi alanında tecrübe aktarımına olanak sağlayan GSYF'ler finansal piyasaların derinlik kazanmasına da katkı sunuyor.

İŞ BİRLİKLERİ GİRİŞİM EKOSİSTEMİMİZ İÇİN ÖNEMLİ

Kurumsal girişim sermayesi, şirketlerin inovasyon ve büyüme stratejilerinde giderek daha önemli bir rol üstleniyor. Ülkemizin önde gelen kurumsal şirketleri de bu doğrultuda kurumsal girişim sermayesi yatırımları gerçekleştiriyor. Her türden paydaşın katılımı ile gerçekleştirilen iş birlikleri, ülkemizin inovasyon ve girişimcilik kapasitesini genişletmek ve küresel rekabette öne çıkmak için temel bir taş oluşturuyor.