Sürdürülebilirlik ve sıfır karbon çalışmaları pek çok sektörde kökten değişimlere neden oluyor. Turizm sektörü de bu kapsamda yeni stratejiler uygulamak için kolları sıvadı.
Uluslararası arenada turizmde 4. sıraya yükselmiş önemli bir destinasyon olan Türkiye, 'sürdürülebilir turizm' konusunda da elini hızlı tutan öncü ülkeler arasında yer alıyor. 2022'de başlanan Sürdürülebilir Turizm Programı, bunun en güzel örneği. Bu çalışma dünyadaki öncü programlara standart belirleyen bir üs kuruluş olan Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) iş birliği ile yürütülüyor. Üstelik Türkiye hükümet nezdinde GSTC ile anlaşma yapan ilk ülke oldu. Program; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) ile GTSC arasındaki anlaşma ile yürütülüyor.
SERTİFİKA DÖNEMİ BAŞLADI
Sürdürülebilir Turizm Programı'nın en önemli sonuçlarından biri ,'sürdürülebilir turizm sertifikaları' oldu. Henüz pek çok ülkede esamesi bile okunmayan bu sertifikalar, Türkiye'nin bu konuda ne kadar ciddi olduğunu ve küresel turizm pastasından aldığı payı artırmakta kararlı olduğunu da gösteriyor. 2023 yıl sonu itibarı ile yürürlüğe giren programla birlikte Türkiye'deki tüm konaklama tesislerine Sürdürülebilir Turizm sertifikasyonuna başlama zorunluluğu getirildi. Böylece konaklama tesisleri başta olmak üzere destinasyonlar, tur operatörleri, gastronomi ve turizmle ilişkili diğer sektörler ve uluslararası kuruluşlarla iş birliği halinde, Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı Kriterleri (TR-I) oluşturuldu.
Program kapsamında Türkiye'deki konaklama tesislerinin tamamı 1. Aşama'daki kriterleri tamamladı. 2. Aşama kriterlerin 2025'te tamamlanması beklenirken, 2030'a gelindiğinde Türkiye'de turizm sektöründe hizmet veren kurumların uluslararası standartlara kavuşması hedefleniyor. Bu kapsamda toplamda 962 otel 3. Aşama belgeye sahip olurken, 1 tesis 2. Aşama belgeye sahip oldu. 16 bin 644 tesis ise 1. Aşama belgeyi almış oldu.
Türkiye geçen yıl başladığı sertifikalandırma çalışmalarını 2030'a kadar tamamlamayı hedefliyor. Böylece turizmde sürdürülebilirlik yaklaşımını başarıyla tescillendirmeyi planlıyor.
TÜRKİYE SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM PROGRAMI KRİTERLERİ
Sürdürülebilir Turizm Programı, Dünya'da GSTC ile hükümet nezdinde geliştirilen ilk program olup 42 kriterden oluşuyor. TGA ve GSTC iş birliği ile yayımlanan Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı 3 aşamadan oluşuyor:
1. Aşama Belgesi (Sürdürülebilir Turizm Sertifikası) : Belirlenmiş 14 kriter (%30 ) bulunuyor. 2023 yıl sonuna kadar Türkiye'de bulunan tüm konaklama tesisleri asgari olarak 1. aşamada belirlenen 14 kriteri sağlamak zorunda bulunuyor.
2. Aşama Belgesi (Sürdürülebilir Turizm Sertifikası) : Belirlenmiş 29 kriter (%70 ) bulunuyor. 1. aşama da belirlenen 14 kriteri sağlamak zorunlu.
3. Aşama Belgesi (GSTC Sertifikası): Belirlenmiş 42 kriter (%100 ) bulunuyor. 1. ve 2. aşamada belirlenen kriterleri sağlamak zorunlu.
TÜRKİYE'DE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK SERTİFİKASI BULUNAN 5 YILDIZLI OTELLER VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK HEDEFLERİ
Hilton: Sosyal etki yatırımını iki katına çıkarmak ve çevresel ayak izini yarıya indirmek.
Elite World: Yürürlükte bulunan tüm sürdürülebilirlik ile ilgili birincil ve ikincil mevzuat şartlarına ve düzenlemelerine uyarak topluma, yüksek kalitede hizmet, ekonomik büyüme, çevre koruma, toplumsal katılım ve istihdam vasıtasıyla fayda sağlamak.
Crowne Plaza: Misafirlerinin konforundan taviz vermeden su, elektrik, enerji, kimyasal, katı atık miktarlarının kontrol altına alınması, çevreye ve doğal kaynaklara yönelik oluşabilecek zararın en aza indirilmesi.
Holiday INN: Turizmin hem toplum hem de çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmeyi hedefleyerek; benimsenen politikayla yerel ekonomiye, doğal ve kültürel mirasın korunmasına, yerel bölge halkı ve misafirlerin yaşam kalitelerinin artmasına katkıda bulunmak.
Grand Hyatt: Çevresel etkilerin azaltılması, insan haklarının korunması, enerji, su ve atık etkin yönetimi, kültürel ve sosyal mirasın korunması, yerel halka ve yerel üreticiye ekonomik ve sosyal olarak fayda sağlama ve çevreyi koruma gibi sürdürülebilirlik kavramı içinde yer alan birçok konuda çalışmalara etkin bir şekilde devam etmek.
Radisson Blue: Bilime Dayalı Hedefler Girişimi'nin (SBTi) Net Sıfır Standardı ile uyumlu olarak en geç 2050 yılına dek sera gazı emisyonunu net sıfıra indirmek.
Ramada: Marka değerini ve misafir memnuniyetini arttırmayı, sahip olduğu markaları yaygınlaştırmayı, konaklama sektöründe en iyi hizmeti vermeyi ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemek.
RIxos: Hizmet ve ürün kalitesini geliştirmek, aynı zamanda sürdürülebilir turizm alanında öncülük yapmak.
Dedeman: Ekolojik denge ile ekonomik büyümeyi birlikte ele alarak doğal kaynakların etkin kullanımını sağlayarak, çevresel kaliteye önem vererek ve gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini tehlikeye sokmaksızın, bugünkü kuşakların ihtiyaçlarını karşılamak.