Vertiv Türkiye ve Orta Asya Ülke Müdürü Zekai Güler, yeni dönem projelerini ve sektörü Platinonline.com'a anlattı.

Vertiv, Türkiye'de en çok hangi sektörlere hangi çözümleri sunuyor?

Küresel kritik dijital altyapı ve süreklilik çözümleri sağlayıcısı Vertiv olarak Türkiye'de sektörün en önemli aktörlerinden biriyiz. B2B pazarına hitap ediyoruz ve çok niş bir alanda hizmet veriyoruz. Finanstan üretime, sağlıktan kamuya tüm sektörlerin lider şirketleriyle iş ortaklığı yapıyoruz. Kendi alanında en iyi olan şirketlerin altyapı mimarıyız. Kendimizi 'sürekliliğin mimarları' olarak adlandırıyoruz. Vertiv olarak kurumların kritik öneme sahip, altyapıya dönük uygulamalarının kesintisiz çalışmasını, her zaman en iyi performansı sunmasını ve ihtiyaca uygun şekilde ölçeklenebilmesini sağlıyoruz. Bunun için donanım, yazılım, iş analitiği ve süreklilik servislerini içinde barındıran kapsamlı ve zengin bir çözüm portföyümüz bulunuyor.

İnşaat ve mimari alanda da önemli çalışmalarınız var mı?

Kendimizi altyapı mimarı olarak tanımlamamızın ardında Türkiye'de altyapı çözümlerinde veri merkezlerinin ana faaliyet alanlarımız arasında yer alması yatıyor. Kesintisiz güç kaynakları, hassas kontrollü klimalar, kabinetler ve diğer tüm çözümlerimizi Türkiye pazarına sunuyoruz. Veri merkezleri dışında çok kritik alanlara da hizmet veriyoruz. Buna örnek olarak İstanbul Havalimanı'nı verebiliriz. Burada sürekli uçaklar iniyor ve kalkıyor, sistemlerin kesintisiz bir şekilde çalışması gerekiyor. Bu kritik sistemin altyapısını biz sağlıyoruz. BT ve telekomünikasyon ağlarının çalışmasını sağlayan kritik dijital altyapıyı kuruyoruz, yani hastaneleri, hükümetleri ve diğer temel hizmetleri çalışır durumda ve bağlı tutmada önemli bir rol oynuyoruz. Ameliyathaneler gibi gücün hiçbir şekilde kesilmemesi gereken yerlerin sistemleri için çözüm üretiyoruz. Vergi daireleri gibi önemli kamu kurumlarında kesintisiz hizmet vermeye devam ediyoruz.

COVID-19 döneminde iş yapış şekilleri değişti; uzaktan ve hibrit çalışma yaygınlaştı. Bu durum veri akışında nasıl bir değişikliğe yol açtı?

Pandemi bizim her zamankinden daha proaktif olduğumuz bir dönemi başlattı. İnsanları birbirine bağlı tutmaya ve bilgi akışını sağlamaya kendini adamış bir şirket olarak müşterilerimizin iş sürekliliğini sağlamaya odaklandık. Biz, BT ve telekomünikasyon ağlarının çalışmasını sağlayan kritik dijital altyapıyı sağlıyoruz. Hastaneleri, hükümetleri ve diğer temel hizmetleri çalışır durumda ve bağlı tutmada önemli bir rol oynuyoruz. Daha fazla kişinin uzaktan çalışması, öğrenmesi ve bağlantı kurmasıyla iş sürekliliği her zamankinden daha kritik bir konu haline geldi. Bu durum verilerde eş zamanlı bir büyüme ve veri merkezleri için de büyük bir talep yarattı. Veri merkezi yatırımlarında 2020'nin ilk 6 ayında 2019'un tamamında gerçekleşen yatırım miktarının üzerine çıkıldı.

Salgın, veri merkezleri sektörüne talebi hiç olmadığı kadar artırdı. Streaming servisleri, bulut tabanlı oyunlar, evden çalışma uygulamaları gibi araçların gittikçe artan oranda kullanılması, bu servislerin kullanılmasını sağlayan veri merkezi ve sunucular üzerinde artan baskı oluşturdu. Salgın süresince bulut servisi sağlayıcıları için veri merkezleri çok daha önemli hale geldi. Bu süreçte veri merkezi lokasyonlarının sayısı artarken 2019'dan kalan ve devam eden planlar da hızlandı.

Uzaktan çalışma pek çok kurumda kalıcı hale geliyor. Bu durum veri merkezi yatırımlarını nasıl etkiliyor?

Uzaktan çalışmaya temelli geçiş kararlarının alınmasıyla birlikte iş sürekliliği her zamankinden daha kritik bir konu haline geldi. Bu durum verilerde eş zamanlı bir büyüme ve veri merkezleri için de çok daha büyük bir talep yarattı. Veri merkezi yatırımlarında 2020'nin ilk 6 ayında 2019'un tamamında gerçekleşen yatırım miktarının üzerine çıkıldı.

Bu kararı alan şirket ve kurumların rekabette öne çıkmak ve verimliliği artırmak için bilişim teknolojilerini iş süreçlerine entegre etmesi kritik önem taşıyor. Bugün tüm şirket ve kurumların özellikle de pandeminin hızlandırıcı etkisiyle dijital dönüşüm yatırımlarını artırdığını biliyoruz. Ancak dijital dönüşümün veri merkezi dönüşümüyle başlaması gerekiyor. Çünkü en küçük bir kesinti durumu bile şirketlerin tüm iş süreçlerinde aksamalara neden olabiliyor. Kesintisiz bir BT altyapı platformuna sahip olmak için bu yatırımları yaparken, veri merkezi dönüşümünü ön planda ele almak önemli. Şu an yaşadığımız pandemi koşullarında dünyada milyonlarca çalışan işlerini evlerinden sürdürürken veri merkezleri sayesinde çalışma süreçleri kesintisiz ilerleyebiliyor. Dolayısıyla iş sürekliliği, verimlilik, hız ve maliyet avantajları için dijital dönüşüm için veri merkezi dönüşümünü öncelikli ele almak gerekiyor.

Yeni dönemde veri merkezleri alanında büyük verinin yönetilmesi, sürdürülebilirlik ve yetenek yönetimi öne çıkacak. Çözümler IoT, yapay zeka, makine öğrenimi ve akıllı şehirler gibi teknoloji ve trendlerle şekillenecek. Bugün veri merkezleri işletmelerin sürekli artan dinamik veri işleme, taşıma, depolama ve koruma ihtiyaçlarını karşılamak durumunda. IDC'ye göre, 2025 yılı itibarıyla veri merkezleri yaklaşık 175 zettabyte veri işleyecek (1 zettabyte, bir milyar terabyte veya bir trilyon gigabyte'a eşit). Pandemi döneminde edindiğimiz belli alışkanlıkların pandemi sonrasında da devam edeceğine inanıyoruz. Örneğin iş sürekliliği ve kesintisizliği sağlamak için şirketler uzaktan yönetim sistemlerini iş stratejilerine dahil etmeye devam edecek. Şirketler kendi tesislerinin otomasyon süreçlerini hızlandıracak. Veri merkezlerinin otomasyon ve görüntüleme sistemlerine yönelik yatırımların artmasını bekliyoruz. Şirketler, veri ve altyapılarının devamlılığı ve aynı zamanda maliyetten tasarruf için için bulut hizmetlerine daha çok ilgi gösterecek. Öte yandan Uptime Institute Intelligence tarafından son zamanlarda yayımlanan Pandemi Sonrası Veri Merkezleri araştırması ne yazık ki çoğu operasyonun pandemide büyük ölçüde kesintiye uğradığını ortaya koyuyor. Benzer durumları yaşamak istemeyen şirketler pandemi sonrasında hem mevcut veri merkezi yatırımlarını gözden geçirecek hem yeni veri merkezi yatırımlarını da artıracak.

Yerli firmaların veri merkezi yatırımları da artıyor. Bu alana ne kadarlık yatırım yapılacağını öngörüyorsunuz?

Küresel veri merkezi altyapısına 2020 yılında 188 milyar dolar son kullanıcı harcaması yapıldı. Rakamın 2021 yılında 200 milyar dolara çıkması bekleniyor. Dünyada veri merkezleri sayısı ve büyüklükleri ciddi bir artış gösteriyor. 2025'e kadar 40-50 bin metrekarelik büyüklükte veri merkezi sayısının 200-300'lerden 400-500'lere ulaşacağı tahmin ediliyor. Bunu Türkiye'de bulunan yaklaşık 100 bin metrekare veri merkezi büyüklüğü ile karşılaştırdığımızda, ülkemizde bu sektörün daha yeni gelişmekte olduğu aşikar. Dolayısıyla veri merkezi, yatırım yapılacak bir alan olacaktır.

Türkiye, hem 2021'de hem sonrasında kamu, finans, sağlık ve telekom sektörlerinde 5G sonrasında veri merkezi yatırımlarını daha da artıracak ve sektör hızlı bir şekilde büyümeye devam edecek. İster mega boyutlardaki veri merkezleri ister sınır bilişim uygulamaları olsun bilgi işlem sistemlerine olan ihtiyaç 2020 yılında olduğu gibi 2021 ve sonraki yıllarda da artarak devam edecek. Öte yandan Avrupa ve dünya ölçeğinde bakıldığında özellikle bulut teknolojiler tarafında atılacak önemli adımlar olduğu görülüyor. Bulut tabanlı teknolojilere sorunsuz geçmek ve rekabetçi kalmak isteyen işletmeler için BT altyapılarının gücünü başarının temel taşı olarak görüyoruz.

Türkiye'de özellikle KOBİ'lerin dijital dönüşüme katılmasıyla birlikte veri merkezi ihtiyacı artacak. Kritik öneme sahip sektörlerde bilişim altyapısı öncelikli hale geldi. Ama bu noktada da gidilecek yol var. Özellikle savunma, kamu hizmetleri, telekomünikasyon, ulaşım ve enerji sektörlerinde bilişim altyapısı öncelikli. İçinde bulunduğumuz salgın hastalıklar, deprem, yangın, sel gibi her türlü acil durumda bu altyapıların kesintisiz hizmet verebilmesi gerekiyor. Hem dijital dönüşüm hem altyapı modernizasyonu ile tüm bunları sağlamak mümkün. Afetlere karşı yapılan hazırlıklardaki en önemli ayak, veri merkezlerinin herhangi bir sebeple erişilemez olmasını önlemek. Vertiv olarak kritik altyapılara hizmet sunma konusunda uzman bir şirketiz. Kesintisiz, kaliteli ve güvenli dijital yapılar için kurumlara sunduğumuz kesintisiz güç, termal yönetim, entegre ve altyapı izleme çözümlerimizle lokomotif görevine sahip sektör oyuncularının yanındayız. Ayrıca Türkiye'de veri merkezlerine, 'Cazibe Merkezleri Programı' kapsamında devlet destekleri ve teşvikleri sağlanıyor. Cazibe Merkezleri Programı, 24 ili kapsıyor. Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yatırımcılar; veri merkezi enerji, fiber iletişim altyapısı, yatırım yeri tahsisi, faizsiz yatırım kredisi desteklerinden faydalanabiliyor. Destek için ANSI/TIA-942 veya Uptime Institute TIER-3 ya da üstü standardı lisans şartı var. Ayrıca veri merkezi yatırımlarının en az 5 bin metrekare beyaz alan içermesi gerekiyor. Kamuoyunda 'sosyal medya yasası' olarak bilinen düzenleme, 1 Ekim 2020'de yürürlüğe girdi. Kanunda veri merkezleri konusunda da önemli bir madde yer aldı. Türkiye'den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarına, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de barındırma yükümlülüğü getirildi. Yani global sosyal ağ sağlayıcılarından Türkiye'de veri merkezi yatırımı yapması isteniyor. Bu madde Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de tutma amacı ile kanuna eklendi. Mevcut veri merkezlerinin işlerini büyütmesi ve gün geçtikçe artan sosyal medya verisi miktarı dolayısıyla yeni veri merkezleri yatırımları Türkiye'de artacak. Veri merkezleri sektörü Türkiye'de gelişime son derece açık bir sektör.

Sektörünüzde önümüzdeki dönemde hangi hizmetler ve hangi trendler öne çıkacak?

Sektör küresel kapanmalara uyum sağladıkça ve bunun ötesine geçtikçe, salgın, dijital altyapı için etkili, yeni bir temel oluşturdu. Vertiv uzmanları, bu zemine karşı, 2021'de izlenecek yeni trendler belirlediler. Şöyle açıklamak isterim:

Hızlı dijitalizasyon: COVID-19, yeni evden çalışma modelini destekleyen iş gücü ve BT ekosistemi üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olacak. Vertiv uzmanları, BT altyapısına yapılan salgın sebepli yatırımın devam etmesini ve artarak, daha güvenli, güvenilir ve verimli uzaktan çalışma yeteneklerini ortaya çıkaracağını öngörüyor. Uzaktan görünürlük ve yönetim, bu evden çalışma modellerinin başarısı için büyük önem taşıyacak... Yerinde servis çağrılarına olan ihtiyacı asgariye indiren uzaktan hizmet yetenekleri şimdiden ortaya çıktı ve bu uygulamalar pandemiden sonra da hayatımızda olacak. Krizin erken dönemlerinde atılan ihtiyatlı adımlar, salgın 2021'de sürdükçe hızlanacak ve kuruluşlar bu değişiklikleri geçici bir değişim olarak değil, çalışma ve iş yapma biçimlerimizde kalıcı bir değişiklik olarak kabul edecek. Zamanla, yüz yüze ve uzaktan yapılanlar arasındaki farklar da değişirken, bu değişiklik, sahadaki varlıklarını asgariye indirmek isteyen müşteriler tarafından yönlendirilecek. Bu durum, karar almak için bağlanabilirlik, uzaktan izleme, veri analizi ve hatta yapay zeka gibi teknolojileri önceliklendirecek.

Günümüzün sınır bilişim yapıları daha kritik ve daha karmaşık, işlevsel olarak geçmişin yüceltilen BT bölümlerinden ziyade veri merkezinin bir uzantısı olarak işlev görüyor. Bu alanlardaki maliyet ve karmaşıklık, en iyi veri merkezi uygulamalarının hayata geçirilmesini engelledi, ancak bu durum değişiyor. Vertiv uzmanları, bu sınır bilişim tesislerine hiper ölçek ve kurumsal düzeyde yetenekler getirmeye yönelik sürekli bir odaklanma bekliyor. Daha fazla zeka ve kontrol, kullanılabilirlik ve termal yönetime daha fazla vurgu ve sistemler arasında enerji verimliliğine daha fazla dikkat edilmesi de bu duruma dahil olacak.

Yüksek yoğunlukta veri işleme yapılan her yerde, sınır bilişim için talep olacak. Bu talep ve ölçek, daha dayanıklı ve akıllı sınır bilişim altyapılarını gerektirecek. Birçok ülkede sınır bilişimin büyüdüğünü görüyoruz ve bu büyüme sonunda gelişmekte olan pazarlara da uzanacak. Sınır bilişim kurulumları, 5G ve çevresel sürdürülebilirlik gibi diğer önemli trendlerle de yakından uyumlu ve sınır bilişim tesislerinin enerji şebekeleriyle entegrasyonu, yenilenebilir enerjiye geçişi destekleyebilir.

5G Dönüşümünde Enerji Tüketimi ve Verimliliğine Odaklanılacak: 5G planlamasının ve lansmanlarının ilk aşamasında, tartışma haklı olarak teknolojinin artan bant genişliği ve azalan gecikme süresi gibi nihai faydalarına ve ortaya çıkaracağı uygulamalara odaklandı. Ancak birçok ülke, 2021'de 5G geçişine başladığında ve ilk benimseyenler genişleme ve ölçeklendirmeye gittikçe, odak noktası, 5G'nin getirdiği önemli enerji tüketim artışlarına ve daha verimli ve etkili dağıtım stratejilerine kayacak. 5G'nin vaadini tam olarak gerçekleştirmek için gerekli olan ağ yoğunlaştırma, kaçınılmaz olarak artan enerji taleplerine katkıda bulunuyor. Gereken tüketimin 4G'den 3,5 kat fazla olduğu tahmin ediliyor. Önümüzdeki yıl, daha verimli ürün ve uygulamaları keşfederek enerji tüketimindeki bu önemli artışı yönetmeye daha fazla odaklanılacak.

Sürdürülebilirlik Öne Çıkacak: 5G, büyük bir sürdürülebilirlik hikayesinin parçalarından birisi. Veri merkezlerinin yaygınlaşması, özellikle de hiper ölçekli alanda hızlandıkça, bulut ve ortak yerleşim sağlayıcıları, enerji ve su kullanımları için daha fazla incelemeyle karşı karşıya kalıyorlar. Hem ABD'de hem de küresel olarak iklim değişikliği tartışmasının ve siyasi yaklaşımlardaki değişimin güçlenmesi, küresel enerji tüketiminin yaklaşık %1'ini oluşturan veri merkezi endüstrisine çevrilen gözleri artıracaktır. Önümüzdeki sene, veri merkezi ekosisteminde enerji verimliliğine odaklanan bir inovasyon dalgası göreceğiz. Veri merkezi operatörleri için faydalar net: Maliyet azaltma, mevcut ve beklenen düzenlemelere uyum, küresel sürdürülebilirlik hareketinde liderlik pozisyonu elde etmenin getirdiği itibar bunların başında geliyor.

5G ile beraber hayatımızda neler değişecek? Bu veri depolama ile güvenliği alanında hangi değişiklikleri getirecek?

Kritik altyapıların sürekli çalışmasının önemi pandemiyle birlikte iyice ortaya çıktı. Pandemi sonrasında 5G, Endüstri 4.0 ve Nesnelerin İnterneti gibi teknolojiler sektörde büyümeyi sürükleyen ana konular olacak. 5G şebekelerinin hayata geçmesiyle elde edilecek veri akışı ve gecikme süreleri sayesinde hibrit bilişim, entegre sistemler ve sınır bilişim (edge computing) uygulamaları yeni bir dijital çağa kapı aralayacak. Geleceğin veri merkezlerine yönelik yaptığımız araştırmalarla pazarı "edge" odaklı dönüşümün beklediğini, sınır bilişimin yakın geleceğin "mega trendi" haline geleceğini görüyoruz. "Data Center 2025: Sınıra Daha Yakın" araştırmamız, teknolojiyi gerçek faydaya dönüştürebilmek için önceliğin yüksek gelir potansiyeli bulunan sınır bilişim modellerine verilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor. Biz de bu alanda ürün ve çözümler üretmeye devam ediyoruz. 2025 yılında global veri trafiğinin günümüze göre 2,5 kat artması bekleniyor. Türkiye'de de aynı oranda bir artış bekleyebiliriz.

Sınır bilişim de çok güçlü bir trend olarak karşımıza çıkıyor. Bu trendi ve faydalarını anlatabilir misiniz?

Veri merkezlerinin, haberleşme ağlarının, ticari ve endüstriyel tesislerin bugün karşılaştığı en önemli zorlukları çözmek için kesintisiz güç kaynağı, soğutma ve BT altyapı çözümlerini; buluttan uç noktadaki "sınır" aygıtlara kadar kapsayabiliyoruz. Özellikle KOBİ segmentine yönelik yani ufak veri merkezlerine ve sınır bilişim tesislerine kurumsal düzeyde altyapı izleme ve yönetim özellikleri sunan Vertiv™ Environet™ Alert adlı yeni bir yazılım çözümümüzü duyurmuştuk. Vertiv™ Environet™ Alert, uygun maliyetli ve kullanımı kolay olmasıyla, bu tip ortamlardaki izleme ve yönetim araçlarının getirdiği iki yaygın bariyeri ortadan kaldırıyor. Vertiv™ Environet™ Alert, kritik altyapı sistemleri için gerçek zamanlı, tedarikçiden bağımsız izleme çözümü sunuyor ve bu sistemler risk altındayken ilgili personeli anında uyarıyor. Vertiv™ Environet™ Alert, küçük ve orta ölçekli işletmelere önemli altyapılarıyla bağlantıda kalabilmeleri ve iş sürekliliğini garanti edebilmeleri için gerekli görüntüleme hizmetlerini sunuyor.