Dijitalleşme süreci her sektörde olduğu gibi inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin de yakın markajında... Kullanıcı deneyimini, dayanıklılığı, güveni ve teknoloji entegrasyonunu odağına alarak ilerleyen gayrimenkul sektörü; proje süreçlerinde yapay zeka, nesnelerin interneti, ikiz dönüşüm, blok zinciri gibi uygulamalara ağırlık vererek sadece yapı sektörünün gelişmesine değil, geleceğin akıllı şehirlerinin de inşa edilmesi sürecine yön veriyor. Türkiye'de 2021 yılından sonra kentsel dönüşüm ihtiyacının artması, dijital dönüşümün hızlanması ve Paris İklim Anlaşması'na Türkiye'nin imza atması, Türk inşaat sektöründe teknoloji ve inovasyon ihtiyacını daha da tetikledi. Kamu, özel sektör, akademik kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği ile akıllı binalardan akıllı şehirlere uzanan çok daha sürdürülebilir, dirençli, çevre dostu ve teknolojik yaşam alanları oluşturabilmek mümkün.

DÖNÜŞÜMÜN KİLİT KODLARI

Bu yapıyı hayata geçirebilmek ise yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu, akıllı ulaşım sistemlerinin yaygınlaştırılması, yeşil altyapı çalışmalarının çeşitlendirilmesi, döngüsel ekonomi uygulamaları, uzun vadeli planlamalar ve yenilikçi finansman modellerinin geliştirilmesi ile doğru orantılı... Sürecin ilk adımını ise proptech yani gayrimenkul teknolojileri oluşturuyor. Büyük veri analitiği, robotik, sanal gerçeklik, 3B baskı, yapay zeka gibi teknolojiler, gayrimenkul sektörünü çok daha farklı bir boyuta taşıyor. Hem küresel hem de ulusal ölçekte artan proptech girişimleri de bu bakış açısının önemli bir yansıması. Proptech girişimlerini farklılaştıracak en önemli adım ise çözüm geliştirdikleri alanın dinamiklerine vakıf olmaları... Gayrimenkul ve inşaat sektörlerinde sürdürülebilir başarıya ulaşmak isteyen girişimcilerin 2025'te odaklanacakları anahtar kelimeler ise sürdürülebilirlik, veri, malzeme, robotik ve entegrasyon... Proptech alanındaki uygulamaların yaygınlaşması ile gayrimenkul sektörünün teknoloji ile olan bağı önümüzdeki dönemde hızla artmaya devam edecek. Biz de bu noktadan yola çıkarak inşaat ve gayrimenkul sektörlerinde dönüşüme yön verecek teknoloji yaklaşımını, alanında uzman isimlerin öngörüleri, global analizler ve küresel trendlerle mercek altına aldık.

2025 ve sonrasında inşaat ve gayrimenkul sektörlerinde sürdürülebilirlik, operasyonel gayrimenkul ve veri merkezleri gibi dijital altyapılarda büyümeye odaklanılacağı öngörülüyor. PwC ve Urban Land Institute (ULI) iş birliği ile hazırlanan Gayrimenkulde Gelişen Trendler 2025 Avrupa Raporu da bu bakış açısını destekliyor. Teknoloji, inovasyon, dijitalleşme ve karbondan arınmayı destekleyecek fiziksel altyapıya yatırım fırsatlarının belirlenmesi, gayrimenkul sektörü analistleri için giderek daha fazla ön plana çıkıyor. Veri merkezleri 2025 yılı için yatırım, geliştirme ve genel gelir beklentilerinde ilk sırada yer alırken, bunu enerji altyapısıyla ilgili yeni gayrimenkuller takip ediyor. Mevzuat ve yatırım engellerine rağmen, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (ESG) hem kısa hem de uzun vadede gayrimenkul için önemli bir zorluk olmaya devam ederken, verimliliği artırmak için yapay zeka (AI) gibi gelişmekte olan teknolojilerin kullanımı sektörde büyük ilgi görüyor.

YAPAY ZEKANIN KULLANIM ALANI YAYGINLAŞIYOR

Gayrimenkulde Gelişen Trendler 2025 Avrupa Raporu'na göre özellikle yapay zekanın önümüzdeki beş yıl içinde gayrimenkulün tüm alanlarında etkili olacağı ifade ediliyor. Yapay zekanın mevcut kullanım alanları arasında bir kiracının ne zaman ayrılacağı, bir mülkü neden tercih edeceği, rezervasyonun ne zaman iptal edileceğinin tahmin edilmesi, doluluk oranına göre rezervasyonun en iyi şekilde düzenlemesi gibi seçenekler bulunuyor.

İŞ GÜCÜ POTANSİYELİ ETKİN BİÇİMDE KULLANILIYOR

Deloitte'un 2025 Mühendislik ve İnşaat Sektörü Görünümü Raporu'na göre sektörün geleceğine yön verecek en önemli stratejilerden biri de yapay zeka destekli otomasyon ve dijital araçların entegrasyonu... Bu entegrasyonun çalışanların hem üretkenliğini hem de güvenliğini artıracağına dikkat çekiliyor. Robot ve otonom makineler gibi yapay zeka destekli teknolojilerin alçıpan montajı gibi emek yoğun işlerde kullanılabileceğinin altı çiziliyor. İnşaat şirketleri hem kapasitelerini artırmak hem de iş gücü potansiyelini daha yetkin biçimde kullanabilmek için dijital araçlardan ve yapay zekadan faydalanıyor. Bu teknolojilerin en önemli artısı ise çalışma saatlerini optimize ederek iş gücü eksikliğinin önüne geçmek.

EURASIA PROPTECH INITIATIVE (İSTANBUL) VE ME PROPTECH INITIATIVE (DUBAİ) KURUCUSU METE VARAS: DEVRİMİN AYAK SESLERİ

İnşaat sektöründe gayrimenkul teknolojileri kullanımının sektörde büyük bir paradigma değişimine yol açtığını söyleyen Eurasia Proptech Initiative (İstanbul) ve Me Proptech Initiative (Dubai) Kurucusu Mete Varas, "Bu dönüşüm yalnızca operasyonel süreçleri iyileştirmiyor, aynı zamanda büyüme ve gelişme için yeni fırsatlar da yaratıyor. İşleri daha verimli, sürdürülebilir ve yenilikçi hale getiriyor. Önümüzdeki beş yıl içinde gelişen inşaat sektörü üzerindeki etkinin daha da derinleşmesini ve birçok alanda daha fazla devrim yaratacağını bekliyoruz. Yapay zeka ve özellikle fiziksel yapay zekanın en çok etkileyeceği alanlardan biri inşaat sektörü olacak. Sürdürülebilirlik, yeni materyaller, tedarik zinciri, otomasyon, yeni jenerasyon modüler inşaat, insan-makine protokolleri ve pazaryerleri öne çıkacak" diyor. Varas, gayrimenkul teknolojilerinin hangi süreçlerde pozitif etki yarattığını ise şöyle özetliyor:

* Artan verimlilik

*Etkili iletişim ve çok paydaşlı çalışma

*Çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik

*Veri bazlı karar alma

* Maliyet avantajları ve şeffaflık

*İş güvenliği ve yönetimi

* İş gücünün değişimi

*Yeni iş modelleri

"KÜLTÜR DEĞİŞİMİNE HAZIR OLUNMALI"

Türk inşaat sektöründe inovasyon ve dijital dönüşüme daha fazla önem verilmesi gerektiğini belirten Varas, "Son 15 yıldır bu alana gereken önemin verilmediğini gözlemliyoruz. Bu alanda adım atan birkaç şirket ise istisna olarak kalıyor. Bu konunun önemini ilk başta şirket yönetimleri kavramalı, kabul etmeli. Amaç iyi belirlenmeli, buna uygun stratejiler çıkarılmalı ve uygulanmalı. Gayrimenkul teknolojisi yatırımlarının bir süreç olduğu, bugünden yarına sonuç alınamayacağı ve önemli bir kültür değişikliği gerektirdiği de kabul edilmeli" yorumunda bulunuyor.

(Eurasia Proptech Initiative (İstanbul) ve Me Proptech Initiative (Dubai) Kurucusu Mete Varas)