Dijital dönüşüm yeni dünyamızın bir getirisi. Yapay zeka da bu getiriye paralel olarak gelişen en önemli gelişmelerden biri. Ancak bu dönüşümü ve gelişimi doğru okumak, doğru anlamak ve dolayısıyla da doğru hareket etmek gerekiyor. Özellikle şirket ve markaların üzerine düşen birçok şey var bu noktada. Biz de tüm bunları ve dahasını dijital dönüşüm, yapay zeka ve strateji alanında şirketlere liderlik yapan ve danışmanlık veren Dr. Nabat Garakhanova ile konuştuk. Sohbetimize geçmeden önce kendisini daha yakından tanıyalım: "Boğaziçi Üniversitesi'nde misafir akademisyen olarak dijital sanat ve teknoloji alanında dersler veriyorum. Aynı zamanda Mezo Dijital ve Mezo Grup'un kurucusuyum. Dijital dönüşüm ve strateji alanında çeşitli projelerde liderlik ediyor ve danışmanlık veriyorum. İstanbul Dijital Sanat Festivali'nin organizasyonunu yürütüyor ve dijital dünyada yenilikçi projelere öncülük ediyorum. Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü'nden mezun oldum ve Galatasaray Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler alanında yüksek lisans yaptım. Doktora çalışmalarımı ise Université Robert Schuman'da tamamladım."
"DİJİTAL ÇAĞDA REKABET ARTIYOR"
*Dijital dönüşümü nasıl tanımlıyorsunuz?
Dijital dönüşüm, işletmelerin ve kurumların teknolojiyi iş süreçlerine, stratejilerine ve müşteri deneyimlerine entegre ederek verimliliklerini artırma ve rekabet avantajı elde etme sürecidir. Veri analitiği, yapay zeka, bulut bilişim, nesnelerin interneti (IoT) gibi dijital araçların kullanımını içerir. McKinsey'nin bir raporuna göre, dijital dönüşümün başarılı bir şekilde uygulanması, işletmelerin verimliliğinde yüzde 20 ila yüzde 30 artış sağlayabilir. Bu süreç, aynı zamanda yeni iş modelleri geliştirmeyi ve pazar dinamiklerine hızlı adapte olmayı da kapsar.
*Şirketlerin dijital dönüşüme ayak uydurması neden önemli?
Dijital dönüşüm, şirketlerin hızlı teknolojik değişimlere ayak uydurabilmesi için kritiktir. Dijital çağda müşteri beklentileri hızla değişiyor ve rekabet artıyor. Şirketlerin bu değişimlere uyum sağlaması için operasyonel verimliliği artırması, müşteri deneyimini iyileştirmesi ve inovatif çözümler geliştirmesi gerekiyor. Gartner'ın bir araştırmasına göre, dijital dönüşüm projelerine yatırım yapan şirketler, rakiplerine göre %50 daha hızlı büyüme oranlarına sahip. Dijital dönüşümün sağladığı veri analitiği ve yapay zeka gibi araçlar, daha hızlı ve doğru kararlar almalarını sağlar.
"YAPAY ZEKA GİBİ TEKNOLOJİLERE YATIRIM YAPMAK ÖNEMLİ"
* Şirketler dijital dönüşüme nasıl ayak uydurabilir?
Şirketler dijital dönüşüme başlarken mevcut iş süreçlerini ve dijital yetkinliklerini analiz etmelidir. Dijital dönüşümün başarılı olması için stratejik bir plan oluşturulmalı ve bu plana sadık kalınmalıdır. İlk etapta veri analitiği ve yapay zeka gibi teknolojilere yatırım yapmak, çalışanların dijital becerilerini geliştirmek ve teknolojik altyapıyı güncellemek önemli... IDC'nin bir raporuna göre, dijital dönüşüm stratejilerine erken adapte olan şirketler yüzde 20'ye kadar maliyet tasarrufu sağlayabiliyor. Dijital kültürü benimsemek ve çalışanları bu kültüre adapte etmek de önemli Liderlik ekibinin dijital dönüşüm vizyonunu tüm organizasyona yayması kritik bir faktör.
*Dünyada ve ülkemizde dijital dönüşüme ayak uyduran ilk şirketlere örnek verebilir misiniz? Bu şirketler sizce neyi çok iyi yaptılar?
Dünyada dijital dönüşümün öncülerinden biri Amazon'dur. Amazon, e-ticaretin yanı sıra bulut bilişimde de liderdir ve müşteri odaklı stratejileri sayesinde büyük başarı elde etmiştir. Türkiye'de ise Arçelik, dijital dönüşümde başarılı örnekler arasında yer alıyor. Bu şirketler yenilikçi teknolojilere yatırım yaparak ve müşteri odaklı stratejiler geliştirerek başarılı oldular. Örneğin, Arçelik'in dijital dönüşüm stratejisi sayesinde operasyonel verimlilikte yüzde 15 artış sağladığı biliniyor. Amazon'un Prime hizmeti ve kişiselleştirilmiş öneri sistemleri, müşteri memnuniyetini artırarak büyük bir başarıya ulaştı. Bu şirketler, dijital dönüşüm sürecinde veri analitiği ve müşteri deneyimi odaklı stratejiler geliştirerek rekabet avantajı elde etmişlerdir.
"MÜŞTERİ DENEYİMİ KRİTİK ÖNEME SAHİP"
*E-ticarette dijital dönüşüm noktasında dikkat edilmesi gereken noktaları nasıl özetlersiniz?
E-ticarette dijital dönüşümde müşteri deneyimi kritik öneme sahip. Kullanıcı dostu web siteleri, hızlı ve güvenli ödeme seçenekleri, kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri ve verinin etkin kullanımı e-ticarette başarıyı getirir. Forrester'ın bir raporuna göre, e- ticaret sitelerinin yüzde 70'i, müşteri deneyimini iyileştirerek satışlarını yüzde 10 ila yüzde 15 oranında artırabiliyor. E-ticaret sitelerinin mobil uyumlu olması ve çeşitli teslimat seçenekleri sunması da önemlidir. Verinin etkin kullanımı, müşteri davranışlarını analiz ederek kişiselleştirilmiş öneriler sunmayı mümkün kılar ve satışları artırır. Güvenlik ve veri gizliliği de e-ticarette dikkat edilmesi gereken diğer önemli noktalardır.
*Yapay zekayı şirketler nasıl en verimli ve etik şekilde kullanabilir?
Şirketler, yapay zekayı verimli kullanmak için doğru veri stratejileri oluşturmalı ve yapay zekanın etik kullanımına önem vermeli. Veri gizliliği ve güvenliği ön planda tutulmalı, algoritmaların adil ve şeffaf olması sağlanmalı. IBM'in bir raporuna göre, yapay zekanın etik kullanımı, müşteri güvenini yüzde 30 oranında artırabilir. Yapay zeka projelerinde çeşitliliği ve kapsayıcılığı teşvik etmek, algoritmaların ayrımcılığa neden olmasını önler. Şirketler, yapay zeka karar verme süreçlerinde insan denetimini dahil ederek etik kullanımın sağlanmasını garantileyebilirler. Çalışanların yapay zeka konusunda eğitilmesi ve yapay zekanın kullanımında şeffaf olunması da verimli ve etik kullanımın bir parçasıdır.
"ŞİRKETLER ÇALIŞANLARI SİBER GÜVENLİK KONUSUNDA EĞİTMELİ"
*Şirketler dijital güvenliklerini sağlamak için hangi kriterlere dikkat etmeli?
Şirketler siber güvenlik stratejilerini güçlendirmeli, güvenlik yazılımlarını güncel tutmalı ve çalışanları siber güvenlik konusunda eğitmelidir. Veri şifreleme, iki aşamalı doğrulama ve düzenli güvenlik denetimleri de dijital güvenliği sağlamak için kritik adımlardır. Ponemon Institute'un bir raporuna göre, güçlü siber güvenlik önlemleri alan şirketler, veri ihlalleri sonucunda oluşan maliyetleri yüzde 70 oranında azaltabilir. Şirket içindeki tüm dijital sistemlerin ve verilerin düzenli olarak yedeklenmesi önemlidir. Şirketler, üçüncü taraf hizmet sağlayıcılarının güvenlik standartlarını değerlendirmeli ve iş ortaklarının güvenliğini sağlamalıdır. Ayrıca, siber saldırılara karşı acil müdahale planları oluşturarak olası bir saldırı durumunda hızlı ve etkili bir şekilde yanıt verebilirler.