* Değişim yönetimi uygulamasına Türkiye'de nasıl yaklaşılıyor?
Değişim yönetimi, dünyada yaklaşık son 30 yıla damgasını vurmuş, gelişmekte olan bir disiplin. Kurumlarda bir bütün olarak ya da sadece herhangi bir departmanda değişiklikler için yeniden yapılanma adı altında bir metodolojik sürece ihtiyaç duyuluyor. Fakat burada soru şu; biz bu değişimi nasıl atlatabiliriz? Ya da arzu ettiğimiz değişimi nasıl başarıya götürürüz? Çok yazık ki, bütün bu süreçler maalesef ülkemizde sadece proje yönetimi adı altında ele alınıyor. Yani değişim mi var? "Alalım, gereken ne varsa sonra da yolumuza devam edelim. Bundan sonra biz şirket olarak harika olacağız!" Maalesef harika değilsiniz. Çünkü, yaptığınız yatırımı ve bu yatırımın şirkete geri dönüşünü ancak çalışanınızla yaparsınız. Projenin uygulayıcısı insan tarafı dikkate alınmazsa yapılan yatırım çöpe gider. Çünkü, insanı öncelemeyen bir değişim projesi akamete uğramaya mecburdur. Şirketinizi en iyi cihazlarla da donatsanız eğer, çalışanlarınızı bu sürece katıp motive edemiyorsanız çok bildik bir soru ile karşılaşılırsınız: "Bana faydası ne? Zaten işimi iyi yapıyorum. Şimdi yeni bir yöntemle ve ekipmanla daha fazla uğraşarak neden kendimi yorayım?"
"ÇALIŞANLARI DA BU DURUMA UYARLAMALARI GEREKİYOR"
* Değişim yönetimi olmazsa kurumların gelişiminde neler eksik kalır?
Düşünün ki şirketinizi yeni bir sürece sokuyorsunuz, gerekli parayı harcayıp satın almaları yapıyorsunuz ve dönüp çalışanınıza "Hadi bakalım yeni sistemde çalış" diyorsunuz. Ve aynı zamanda da bu değişimin insanlar için anlam ifade etmesini istiyorsunuz. Bu tarz yaklaşımlar çalışanların birçoğunda temel bir duyguyu, yani 'direnç'i yaratır ve bu kaçınılmazdır. Değişim yönetiminin kurumlarda istenen şekilde devam etmesi için önce onun gerekliliğinin yönetim kademesinden alt kadrolara kadar farkındalık yaratması gerekiyor. Biz, bu 'değişim yönetimi' konusunda metodoloji yaratmış Amerikalı Prosci firmasının Türkiye temsilcisiyiz. Uyguladığımız bütün yöntemler denenmiş ve başarıya ulaşmış bir metodolojinin sonuçlarıdır ve her yaklaşım bilimsel olarak ele alınır. Yani kurumsal değişim dediğimizde arkamızda Prosci gibi alanında kendini kanıtlamış bir birikim olan şirket var. Bu nedenle şunu çok açıkça belirtebilirim ki bir kurum, değişimi gerekli görüyor olabilir ama aynı zamanda çalışanları da bu duruma bir yöntem ile hazırlamaları gerekiyor. Aksi takdirde değişim planı akamete uğrar.
"TÜRKİYE'DE DEĞİŞİM YÖNETİMİNİ BİR KONSEPT OLARAK YERLEŞTİRMEYE ÇALIŞIYORUZ"
* Değişim yönetimi Türkiye'de uygulanabiliyor mu? Covid-19 sürecinde, Türk firmalarının faaliyetlerini nasıl değerlendirirsiniz?
Türkiye'de birçok yerleşik kurum geleneği olan değerli firmalarımız var. Aynı şekilde gelecek teknolojiler ile büyümeye namzet, ilerde belki gurur ile anacağımız yeni start-up firmalarımız var. Biz, and Change olarak Türkiye'de değişim yönetimini bir konsept olarak yerleştirmeye çalışıyoruz. 23 yıl uluslararası bir şirkette çalıştım ve hep şunu gösterdim ekibimin yardımıyla; imkansız yoktur sadece istenen hedefe odaklanmak vardır. Covid-19 pandemi süreci aslında başlı başına bir değişim macerası oldu. Birçok sektör mecburen sıkıntı yaşarken bu süreçte giderek artan önem sergileyen ve büyüyen şirketler oldu. İşte, değişim yönetimi buralarda devreye giriyor. Değişim yönetiminin şirketlere kazandırdığı en büyük nokta çeviklik. Pandemi sürecindeki başarılı birçok firma bütün senaryolara göre kendilerini hazırlamış ve gerek olduğunda kullanmak adına kurumsallaştırmışlardı. Yani bu şirketlerin yönetimi önceden her duruma karşı plan yapmıştı. Bu şirketlerimizin A, B ve hatta C planları vardı. Ama, en önemlisi her senaryoya dair çeviklikle karşılık verecek teknik ve insan temelli altyapıyı oluşturmuşlardı.
* Türk şirket geleneği bu noktada nerede?
Plan yapmak bizim coğrafyada pek matah bir konu değil. Yani en sevdiğimiz şey 'önce ateş edip sonra nişan almak'. Fakat küresel dünya ile bütünleşmiş şirketlerde bu alışkanlıklar değişti. Ama, hâlâ birçok şirketimiz öngörülebilir planlama yapmaktan çok uzak. Hal böyle olunca değişim yönetimi uygulayalım dediğimiz firmalarımız konuyu kavramakta zorlanıyorlar. Aslında sloganımız başarı için 'birlikte ve daha iyiye doğru'. 'and Change' yani 've Değişim' olarak yılların deneyimini, birikimimizi, dış dünya bağlantılarımızı ve en önemlisi metodolojimizi yeni gelişmelere ve uygulamalara tatbik etmek için hazırız. Bu konuda Türk firmaları ile yapacağımız çok çalışma olacak. Ben buna inanıyorum. Biz kurumumuzun çalışanlarını zamanın ruhuna göre ne kadar eğitir ve farkındalığı artırıp değişime ve daha iyiye doğru gitmede akılcı bir metodoloji ile donatırsak arzu ettiğimiz başarı kaçınılmaz olarak geri dönecektir.
TOM MARSICANO: 30'DAN FAZLA ÜLKEDE VE 18 DEĞİŞİK SEKTÖRDE YÜZLERCE KURULUŞA DEĞİŞİM YÖNETİMİ ANLAMINDA YARDIMCI OLDUK"
Değişim yönetimi kavramından ne anlamalıyız?
Değişim yönetimi, insanların, kuruluşların ve toplulukların yaptığımız değişiklikleri benimsemesine ve kullanmasına yardımcı olmakla ilgilidir. Kurumlarda değişimin iki yönü vardır; teknik tarafı ve insan tarafı. Yaptığımız değişiklikleri düşünürseniz, ofis kulesi inşa etmek, yeni yazılımlar, değişen prosedürler genellikle değişikliğin 'teknik' taraf olarak adlandırırız. Ancak değişimin bir de insan tarafı var. Yani, çalışanları kurumlarında planladığımız değişime uyumlu hale getirmek ve adaptasyonlarını sağlamak proje başarısı için hayati öneme haizdir. Değişim yönetimi değişimin teknik tarafıyla koordineli yapılır ama merkezinde insan vardır.
Faaliyet gösterdiğiniz ülkelerdeki değişim yönetimi uygulamaları kültürler arasında nasıl farklılık gösteriyor?
Deneyimlerimize göre, tüm insanlar değişime içsel olarak aynı şekilde tepki verirler. Ancak, değişime dönük tepki biçimleri kültürden kültüre farklılık gösterebiliyor. Değişim yöneticileri olarak bu konuyu duyarlı olarak ele alıp buna göre plan yapıyoruz. Ayrıca, kültürün birden fazla düzeyde veya katmanda işlevselliğini görüyoruz. Yani topluma hâkim değerler sistemi, bir organizasyonun kültürünü ve hatta bir ekibin lideri tarafından desteklenen değerler sistemini dikkate almamız gerekiyor. And Change olarak son 20 yılda 30'dan fazla ülkede ve 18 değişik sektörde yüzlerce kuruluşa değişim yönetimi anlamında yardımcı olduk. Farklı görünse de hepimizin bazı yönlerden ne kadar benzer olduğumuz dikkat çekici olduğuna tanıklık ettik.