2010'lu yıllar, sosyal medya devriminin yaşandığı dönem olarak tarih sayfalarında yerini aldı. Bu dönemden itibaren internet kavramı, artık insanlar için hayatı kolaylaştıran bir sanal ortam olmaktan çıkarak doğrudan yaşam biçimlerine entegre oldu. Teknolojik gelişmeler çerçevesinde dinamik bir yapıya sahip olan internet alemi, tıpkı insanoğlu gibi bir geleceğe sahip. Bu noktada adından çokça söz ettiren bir kavram karşımıza çıkıyor: Web3... Peki, internet aleminin gelecekteki versiyonu olarak gösterilen Web3 teknolojileri nedir? En temel biçimiyle Web3; dijital varlıkların hâkim olduğu ve bu varlıkların sahipliğinin tamamıyla kullanıcıya ait olduğu, merkezi kontrolün olmadığı, yenilikçi teknolojilerin yer aldığı bir yapı olarak karşımıza çıkıyor. Web3, potansiyeli ve barındırdığı teknolojiler ile finanstan kültür-sanata; oyun ve eğlence sektöründen ticarete kadar birçok alanda devrim niteliğinde değişikliklere imza atacak heyecan verici bir ortam vaat ediyor. Web3 teknolojilerini 'gelecek' olarak görsek de şimdiden popüler uygulamaları global pazarda önemli yer sahibi durumda. Nitekim DappRadar raporuna göre, 2022'de NFT; blok zinciri platformları ve pazar yerlerinde yaklaşık 24.7 milyar dolar değerinde ticaret hacmi oluşturdu. Yükselen teknoloji yıldızı olarak görülen Web3, iş dünyasını da harekete geçirdi. Dev global firmalar Web3 stratejileri oluşturmaya başladı. Biz de Platin okurları için heyecan verici kavram olan Web3'ün derinliklerine inerken iş dünyasının Web3 yolculuğuna ışık tutacak yol haritası oluşturduk.

WEB'İN TARİHİ

Web1 evreni, sadece 'okuma'nın olduğu, internet aleminin doğuş dönemi olarak biliniyor. 2004'te ortaya çıkan ve günümüzde çoğunlukla kullanılan Web2 evreni; sosyal medya, çevrimiçi alışveriş, kitlesel iletişim siteleri, video platformları gibi oldukça geniş içeriğe sahip. Web3 evreni ise diğer iki oluşumdan farklı olarak 'okuma, yazma ve sahip olma' ilkelerini barındırıyor. Temelinde 'merkeziyetsiz sahiplik' kavramının yer aldığı bu evrende; merkezi olmayan uygulamalar, blok zincir tabanlı uygulamalar ve kripto varlıklar öne çıkıyor. Web3 teknolojileri, özellikleri bakımından gelecek adına önemli bir vizyonu vaat ediyor. Ancak henüz tam olgunlaşmamış bu evrenin global olarak yaygınlaşması için yasal düzenlemeler, zaman ve teknolojik gelişmelere ihtiyaç duyuluyor.

WEB3 İLE HAYATIMIZA GİRECEK KAVRAMLAR

Web3 teknolojilerinin oluşturduğu ekosisteminin temelini blok zincir teknolojisi oluşturuyor. Blok zincir teknolojisi, verilerin şeffaf ve değiştirilemez bir şekilde kayda geçtiği, merkezi otoritelere ihtiyaç duymayan bir güvenlik yapı sistemini barındırıyor. Web3 teknolojisinin sahip olduğu temel anlayış olan 'geleneksel merkezi internet altyapısının ötesinde kullanıcıların verilerini koruyan, güvenilir ve şeffaflık' olguları, blok zincir teknolojisini bu evrenin yapı taşı yapıyor.

Web3 teknolojilerinin yaygınlaşması durumunda finans dünyasında önemli değişimlerin yaşanması bekleniyor. Bu değişimin gerçekleşmesi durumunda DeFi (merkeziyetsiz finans) kavramı, adından oldukça fazla söz ettirecek. Blok zincir teknolojisine dayanarak merkezi olmayan bir şekilde çalışan DeFi, kullanıcılarının sorumluluğunda olan yeni bir finans yapısı vaat ediyor. Stablecoin ve CBDC kavramları ise Web3 dünyasının dijital para birimi biçimleri olarak görülüyor.

İŞ DÜNYASININ GELECEĞİNE WEB3 DOKUNUŞU

Web3 teknolojileri, sahip olduğu potansiyel ile iş dünyasının geleceğine önemli fırsatlar sunuyor. Web3'ün yaygınlaşması ile merkezi olmayan uygulamalar, iş süreçlerini daha hızlı ve şeffaf hâle getirebilme potansiyeli barındırırken akıllı sözleşmeler, otomasyonu artırarak maliyetleri düşürebilir. Dijital varlıkların kullanımı, ödeme sistemlerini ve ticaretin dönüşümünü hızlandırabilir. Web3 evrenine geçen iş dünyası, blok zincir tabanlı sistemler ile sınırları aşan işlere imza atabilir ve küresel iş birlikleri artırabilir. Tüm bunların yanı sıra Web3 ile tanışan iş dünyası, müşteri deneyimini daha kişiselleştirilmiş ve güvenli bir şekilde sunma fırsatına da sahip durumda.

İŞ DÜNYASI WEB3'E NASIL HAZIRLANMALI?

Gelişmekte olan bir süreç olan Web3, mevcut internet düzeninde de kullanılmasına karşın henüz yaygınlaşmadı. Buna karşın önemli bir vizyon barındıran Web3, şimdiden iş dünyasının dikkatini çekmiş durumda. Web3'ün potansiyelinden yararlanmak isteyen şirketler, bu alanda stratejilerini oluşturmak için harekete geçti. Peki, Web3 fırsatını değerlendirmek isteyen şirketler nasıl bir yol haritası oluşturmalı?

Araştırma ve Takip: Web3, iş dünyası için niş bir kavramdır. Şirketler, Web3 hakkında bilgi sahibi olmalı ve Web3'te gelişen teknolojik yenilikleri yakından takip etmeli.

Kullanım Senaryoları Oluşturma: Şirketler, Web3 teknolojilerinin iş süreçleri ve müşteri deneyimleri üzerindeki potansiyel etkileri üzerine senaryolar oluşturmalı.

Deneme Projeleri Geliştirme: İş dünyası, Web3 ile ilgili deneme projeleri geliştirerek bu teknolojilerin iş süreçlerine ve operasyonlara nasıl entegre edilebileceğini görmeli.

Dijital Varlık Yönetimine Zemin Hazırlama: Kripto varlıklar ve dijital tokenlar, Web3 ekosisteminin önemli parçalarıdır. Şirketler, müşterilerin dijital varlıklarını güvenli bir şekilde saklayabilecekleri ve yönetebilecekleri platformlara sahip olmalı.

Regülasyonları Takip Etme: Web3 teknolojileri, çeşitli yasal düzenlemelerle gelişebilir. Şirketler, bu teknolojilerin yasal çerçeveye uygun bir şekilde kullanılması için ilgili regülasyonları takip etmeli ve uygun düzenlemelere uyum sağlamalı.

GİRİŞİMCİLER DE WEB3 YOLCULUĞUNA HAZIRLANIYOR

İnternet evreninin gelişimi beraberinde 'internet girişimciliği' kavramını da doğurdu. Sosyal medya dönemi olarak bilinen Web2 evreninde sayısı artan bu girişimler, Web3 evreninde de şimdiden yer sahibi olmak için hamlelerde bulunuyor. Nitekim yerli Web3 girişimi Finceptor, Keiretsu Forum Türkiye melek yatırımcılarının olduğu bir yatırımcı grubundan 3.5 milyon dolar değerleme üzerinden yatırım aldığını duyurdu.

GELİR MODELİ DEĞİŞİYOR

Web3 Teknolojileri Derneği Kurucusu Buğra Ayan, Web3 girişimciliğini şöyle anlatıyor: "Web3 girişimciliğini bir hikaye ile anlatmak isterim. Vakti zamanında bir adada yaşayan sakinlerden biri, uzaklarda altın dolu başka bir ada olduğunu söyleyip kendi teknesini yaparak tehlikeli bir yolculuğa çıkmış. Adanın diğer sakinleri ise daha önceki başarısız girişimleri bildiğinden altın dolu ada fikrini ciddiye almamışlar. Ancak altın yolculuğuna çıkan kişi bir gün altınlarla adaya dönünce bunu gören diğerleri adaya gitme fikrine biraz ısınmış ama yine de tam emin olamamışlar. Sonraları altın yolculuğuna çıkacak kişilere, 'Biz sana yolda ihtiyacın olacak şeyleri hazırlayalım, sandalını yapmaya yardım edelim. Eğer sen altın ile dönersen bizle altınlardan paylaş' demeye başlamışlar. Bu teklifleri kabul gören ada sakinleri, daha sonraki süreçte, 'Adaya gidenlerin bizden ne fazlası var?' düşüncesiyle altın yolculuğuna çıkma kararı almışlar. Tekneleri daha da büyük yapıp altın yolculuğuna çıkmışlar. Fakat gel gör ki işler sanıldığı kadar kolay değilmiş. Yolda dalgaların şiddeti, açlık, yorgunluk, psikolojik süreçle baş başa kalınca birçoğu çekirdek çitlediği eski günlerin hasretiyle sulara kendini bırakmış. Bu hikayede ilk altın yolculuğuna çıkanlar internet girişimcileridir. Web1 evresinde sandallarını kendileri yapmış ve diğer kişiler izleyici oldu. Bu girişimlerin birçoğu hüsranla sonuçlanırken bazı platformlar önemli gelirler elde edince ziyaretçilerin bir kısmı içerik üretici oldu. Artık internet girişimcisi elde ettiği gelirin bir kısmını onlarla paylaşıyor ve onların sorumluluğunu da alıyor. Tıpkı adaya yola çıkarken ihtiyaçlarını karşılayanlara borçlu olan yolcular gibi. Web3 evresi ise artık ada sakinleri yani internet kullanıcılarının doğrudan girişimin parçası oldukları, gelirin bir kısmını dolaylı olarak değil doğrudan alabilecekleri evredir. "