Büyük merkez bankaları para politikalarını kasımda da gevşetmeye devam etti.
Küresel ekonomiler bir yandan enflasyonla mücadelesini sürdürürken bir yandan da makroekonomik gelişmelere paralel olarak para politikalarını ayarlamaya devam ediyor. Küresel çapta etkisi olan büyük merkez bankalarından ABD Merkez Bankası (Fed), kasım ayında yılın ikinci faiz indirimini gerçekleştirirken, büyük merkez bankalarından faiz artırımı yapan olmadı.
Kasım ayında başta Fed olmak üzere İngiltere Merkez Bankası (BoE), Güney Kore Merkez Bankası, İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Çek Cumhuriyeti Merkez Bankası ve Yeni Zelanda Merkez Bankası faiz indirimine gitti.
Çin Merkez Bankası (PBoC), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Macaristan Merkez Bankası (MNB), Avustralya Merkez Bankası, Polonya Merkez Bankası, Romanya Merkez Bankası ve Norveç Merkez Bankası ise politika faizini sabit bıraktı.
FED, YILIN İKİNCİ FAİZ İNDİRİMİNE GİTTİ
ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan düşürerek yüzde 4,50-4,75 aralığına indirdi. Böylece banka yılın ikinci faiz indirimini gerçekleştirmiş oldu.
Fed'den yapılan açıklamada, söz konusu kararın oy birliğiyle alındığı belirtildi. Açıklamada, son göstergelerin ekonomik faaliyetin sağlam hızla genişlemeye devam ettiğini gösterdiği ifade edildi.
Yılın başından bu yana iş gücü piyasası koşullarının genel olarak gevşediğine işaret edilen açıklamada, işsizlik oranının yükseldiği ancak düşük kalmaya devam ettiği aktarıldı.
Açıklamada, enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru ilerleme kaydetse de bir miktar yüksek kalmayı sürdürdüğü belirtilerek, "Komite, istihdam ve enflasyon hedeflerine ulaşılmasına yönelik risklerin kabaca dengede olduğunu değerlendirmektedir." ifadesi kullanıldı.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, karar sonrası düzenlenen basın toplantısında, ABD'de 5 Kasım'da yapılan başkanlık seçimlerinin sonucuna ve ekonomiye etkilerine dair bir soru üzerine, "Yakın vadede seçimin politika kararlarımız üzerinde hiçbir etkisi olmayacak." ifadesini kullandı.
Powell, ekonomiyi etkileyen pek çok faktör olduğunu belirterek, herhangi bir politika değişikliğinin zamanlamasını ve içeriğini, dolayısıyla ekonomi üzerindeki etkilerinin, özellikle de maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerine ulaşmada ne ölçüde önemli olacağını bilmediklerini dile getirdi. Powell, "Tahminde bulunmuyoruz, spekülasyon yapmıyoruz ve varsayımda bulunmuyoruz." diye konuştu.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, 18 Aralıkta yılın son faiz kararını açıklayacak olan Fed'in yüzde 66 ihtimalle 25 baz puan faiz indirimi yapacağı öngörülürken, yüzde 34 ihtimalle politika faizini sabit tutacağı fiyatlanıyor.
BOE DE BU SENE İKİNCİ FAİZ İNDİRİMİNİ KASIM AYINDA GERÇEKLEŞTİRDİ
BoE, geçen ay politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda 25 baz puan düşürerek yüzde 4,75'e indirdi.
BoE'nin Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına ilişkin açıklamasında, PPK üyelerinin 8'inin politika faizini 25 baz puan düşürmek ve birinin de yüzde 5'te sabit tutmak üzere görüş bildirdiği belirtildi.
Dezenflasyonda devam eden bir gelişme olduğu aktarılan açıklamada, daha önceki dış şokların ortadan kalktığının gözlendiği ancak yurt içi enflasyonist baskıların daha yavaş azaldığı kaydedildi.
BoE Başkanı Başkanı Andrew Bailey, BoE Para Politikası Kurulu'nun kararı sonrası düzenlenen basın toplantısında, BoE'nin süren enflasyonist baskıları değerlendirmesi gerektiğini ve bu baskıların özellikle hizmet enflasyonu ve maaşlardaki artışta kendini gösterdiğini dile getirdi.
Bu baskıların ortadan kalkıp kalkmayacağını yakından takip ettiklerini söyleyen Bailey, ülkede geçen hafta açıklanan Sonbahar Bütçesi'nde planlanan harcamaların enflasyona yüzde 0,5 yukarı yönlü etki yapabileceğini aktardı.
Bailey, BoE yetkililerinin politika faizini nötr seviyeye düşürme yönünde bir fikri olmadığını belirterek, büyük bir şok olmadığı sürece politika faizinin birkaç yıl önce olduğu gibi çok düşük seviyelere çekilmesini beklemediğini bildirdi.
GÜNEY KORE MERKEZ BANKASI BAŞTA OLMAK ÜZERE DİĞER FAİZ İNDİRİMLERİ TAKİP EDİLDİ
Güney Kore Merkez Bankası politika faiz oranını beklentiler dışında 25 baz puan düşürerek yüzde 3 seviyesine indirdi. Söz konusu indirim bu yılın ikinci faiz indirimi oldu.
Merkez Bankası Başkanı Rhee Chang-yong, karara ilişkin "Büyük ülkelerle ihracat rekabetleri yoğunlaşıyor ve ayrıca Trump'ın seçim zaferinin ardından ticaret ortamındaki belirsizlikleri de not ettik." değerlendirmesinde bulundu.
Yeni Zelanda Merkez Bankası da kasımda faiz indirimine giderek yüzde 4,75 olan politika faizini 50 baz puan düşürerek 4,25 seviyesine indirdi. Söz konusu karar bankanın bu yıl almış olduğu üçüncü indirim kararı oldu.
Bunlara ek olarak, İsveç'te Riksbank politika faizini beklentiler dahilinde 50 baz puan düşürerek yüzde 3,25 seviyesinden, yüzde 2,75 seviyesine çekti. Bankadan yapılan açıklamada "ekonomiye daha fazla destek sağlamak ve enflasyonun hedefte istikrar kazanmasına yardımcı olmak için, Para Politikası kurulu, politika faizini 50 baz puan düşürerek yüzde 2,75'e indirmeye karar vermiştir" ifadesi kullanıldı.
Çek Cumhuriyeti Merkez Bankası da politika faizini tahminler dahilinde 25 baz puan indirerek yüzde 4,25 seviyesinde yüzde 4,00 seviyesine düşürdü.
TCMB POLİTİKA FAİZİNİ SABİT TUTTU
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50'de tuttu.
TCMB'den faiz oranlarına ilişkin yapılan duyuruda, duyuruda, "Son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima etmektedir. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonunda iyileşmeye dair sinyaller belirginleşmiştir." ifadelerine yer verildi.
TCMB, yılın son PPK toplantısını 26 Aralıkta gerçekleştirecek.
ÇİN TARAFI KASIM AYINI PAS GEÇTİ
Çin'de gösterge faiz işlevi gören 1 ve 5 yıllık kredi faiz oranlarının (LPR) sabit kalmasının ardından PBoC, ana politika faizi niteliğindeki 1 yıl vadeli borçlanma faizini de değiştirmedi.
20 kasımda Ulusal Bankalar Arası Fon Merkezi tarafından yapılan açıklamada, 1 yıllık kredi faiz oranı yüzde 3,1, 5 yıllık kredi faiz oranı ise yüzde 3,6'da sabit bırakıldığı kaydedilmişti.
25 kasımda PBoC'tan yapılan açıklamada da merkez bankasının ana politika faizi niteliğindeki 1 yıl vadeli borçlanma faizini değiştirmediği ifade edildi.
Çin'deki 18 bankanın, PBoC'un borçlanma faizi üzerine koydukları kar payı bildirimlerine göre belirlenen LPR, 2019'dan bu yana ülkenin gösterge faizi işlevini görüyor. 1 yıl vadeli kredi faiz oranı kurumsal krediler için, 5 yıllık faiz oranı ise emlak kredileri için referans kabul ediliyor.
DİĞER BÜYÜK MERKEZ BANKALARININ KARARLARI DA TAKİP EDİLDİ
Macaristan tarafında MNB politika faizini kasım ayında piyasa beklentileri doğrultusunda değiştirmeyerek yüzde 6,50 seviyesinde sabit bıraktı. Bankadan yapılan açıklamada, "Jeopolitik gerginlikler, oynak finansal piyasa gelişmeleri ve enflasyon görünümüne yönelik riskler, faiz oranlarının düşürülmesinde daha fazla duraklamayı gerektiriyor." değerlendirmesine yer verildi.
Avustralya Merkez Bankası da kasım ayında politika faizini tahminlere paralel şekilde sabit bırakarak yüzde 4,35 seviyesinde tuttu. Yapılan basın açıklamasında, enflasyonun, makul bir zaman dilimi içinde sürdürülebilir bir şekilde hedefe döndürülmesinin bankanın en yüksek önceliği olmaya devam ettiği kaydedilerek, "Enflasyonun hedef aralığına doğru sürdürülebilir bir şekilde hareket ettiğinden emin olana kadar politikanın yeterince kısıtlayıcı olması gerekecek." ifadesi kullanıldı.
Bununla birlikte, Polonya Merkez Bankası, Romanya Merkez Bankası ve Norveç Merkez Bankası politika faizini sırasıyla yüzde 5,75, yüzde 6,50 ve yüzde 4,50 seviyesinde korudu.