Hayatın karmaşasından uzaklaşmak, farklı kültürleri keşfetmek isteyenler için İstanbul-Sofya Ekspresi, benzersiz bir yolculuk deneyimi sunuyor. Bu yolculuk benim için tarih ve doğanın iç içe geçtiği bir serüvene dönüştü. Saat 19.30, Halkalı Tren Garı'ndayım. 20.00'da hareket edecek trenim için gayet doğru bir zamanlama zira trene geçip yerleşmeniz 15 dakikanızı almıyor. Günümüze birkaç restorasyonla gelen tren yoğun bir 90'lar ruhu taşıyor. Bir restoran vagonu ne yazık ki bulunmuyor ve uyanık kalacağınız süreyi düşünerek yiyecek ve su tedarikinde bulunmanız gerekiyor. İstanbul-Sofya Ekspresi'nde 2 tip bilet bulunuyor; 4 kişilik kuşetli ve 2 kişilik yataklı. Seyahatimiz 4 kişilik 'kuşetli' diye tabir edilen bir vagonda başladı. Wi-fi ve buzdolabı bulunmuyor. Oldukça iyi ısıtılması, bir masa ve bir elektrik prizi odamızın göze çarpan imkanları. Kondüktörümüz oldukça ilgiliydi, rahat etmemiz için elinden gelen yardımda bulundu.
İLK DURAK KAPIKULE
Halkalı, Çerkezköy, Alpullu, Edirne, Kapıkule, Svilengrad, Dimitrovgrad, Plovdiv, Pazarcık ve Sofya güzergahında ilerleyecek trenimiz Sofya'ya 09.40'da varacak... Saat 01.00'de Tren Kapı-kule'de duruyor, pasaport kontrolü için eşyalarımızı trende bırakıp gümrüğe gidiyoruz. Şanslıydık, fazla kalabalık yoktu, önceden alınmış yurt dışına çıkış harç pulu da süreci hızlandırdı. Pul orada da satılıyor ama aynı anda pul kuyruğuna girmek zaman kaybı. Saat farkı yüzünden sınırda iki saat bekledikten sonra, tren sınırları aşıp Bulgaristan'a adım attığında, pencereden gördüğümüz tarihi kasabalar eşliğinde, muazzam kar manzaraları bir huzur hissi ile sarıp sarmalıyor ve bu seyahatin ne kadar doğru bir tercih olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Bu deneyim sadece destinasyonlardan ibaret değil; tren içindeki sosyal ortam da unutulmaz. Çok şanslıyım kuşetli vagonda uzun yıllar birlikte çalıştığım bir gazeteci arkadaşım Gülay Altan ile beraberim. İşte bu yolculuk sırasında kaydedilen ortak anılar, İstanbul-Sofya Ekspresi'ni daha da özel kılıyor. Vagonda ütü sıcaklığında bir klimanın yanındayım, elimde kahvem, damağımda yine gazeteci arkadaşım Ali'nin annesinin yaptığı kekin tadı, kulağımda raylardan gelen o büyülü ses... Biraz uyuyabilirim, 3 saat sonra Sofya'da güneşin doğuşunu kaçırmak istemiyorum.
YÜRÜYEREK SOFYA
12 saatlik bir yolculuğun ardından Sofya'dayız. Sofya, tarih ve kültür zenginlikleriyle bezeli bir destinasyon. Şehir, kendine özgü atmosferi ile sizi anında cezbediyor. Sofya'daki merkez tren istasyonu şehrin kalbine yürüyerek 20 dakika mesafede ve kenti yürüyerek gezmeniz mümkün. Sırtınızı terminale verip sola doğru yürüdüğünüzde yol sizi Aziz Paraskeva Kilisesi, Eski Çarşı ve Sofya Operası önünden geçirerek meydandaki Aleksander Nevski Katedrali'ne çıkarıyor. Sofya, tarih ve kültürle dolu sokakları, etkileyici mimarisi ve samimi atmosferiyle keşfedilmeyi bekleyen bir hazine.
(Türkiye Turizm Ateşesi Teodora Taskova ve Sarten Ambalaj Bulgaristan Pazarlama Müdürü Shenay Nailova Cumhurbaşkanlığı idari ofisi önünde gazeteciler ile birlikte)
"SOFYA 2024: YENİLİKÇİ TURİZM DENEYİMLERİYLE DOLU"
Sofya, 2024 yılı boyunca misafirlerini yenilikçi deneyimlerle ağırlamaya hazır. Modern yaşam tarzını tarihi zenginliklerle buluşturan şehir, turizm sektöründe çeşitliliği ve kaliteyi artırmak için etkili adımlar atıyor.
Sofya'da turistlere interaktif bir deneyim sunan teknolojik rehberlik sistemleri, tarihi mekanları ziyaret ederken bilgiye kolay erişim sağlıyor. Akıllı telefon uygulamaları ve artırılmış gerçeklik kullanımı, ziyaretçilere anlamlı ve etkileşimli bir tur deneyimi sunuyor. Doğa ve sürdürülebilir turizm konusunda da iddialı adımlar mevcut. Vitosha Dağı eteklerindeki yeşil alanlar, yürüyüş parkurları ve çevre dostu tesisler, doğaseverleri cezbetmek için tasarlanmış durumda. Sofya, 2024'te düzenlenecek çeşitli kültürel etkinlikler ve festivallerle ziyaretçilerini ağırlamaya devam edecek. Sanat, müzik ve yerel kültüre yönelik etkinlikler, şehrin dinamik atmosferini daha da zenginleştiriyor.
LÜKS KONAKLAMA, GASTRONOMİ VE SAĞLIK TURİZMİ
Yüksek standartlarda konaklama ve zengin bir yemek kültürü sunan Sofya, lüks turizme yönelik altyapısını güçlendiriyor. Şehirdeki oteller, spa tesisleri ve geleneksel lezzetleri sunan restoranlar, turistlere konforlu ve lezzet dolu bir deneyim vaat ediyor. Pek çok noktada bulunan şifalı su kaynakları ileri seviyede kaliteli bir hizmet veriliyor. Spa gibi çeşitli opsiyonlar var. Genel olarak şifalı tedaviler yapılıyor. Bulgaristan'a özgü farklı masaj teknikleri ve bal terapileri mevcut. Sofya, 2024 yılında turizm sektöründe sunduğu çeşitlilik ve kalite ile dikkat çekiyor. Zengin tarihini modern bir çerçevede sunan şehir, her zevke hitap eden deneyimlerle konuklarını ağırlıyor.
"DÖRT MEVSİM AĞIRLAMAK İSTİYORUZ"
Vitosha Dağı'nda bulunan Vodenitsata Restoran'da bir araya geldiğimiz Bulgaristan Turizm Bakanı Zaritsa Dinkova, iki ülke arasındaki gelişen ticari ve ekonomik ilişkilerle ilgili olarak "Türkiye ile rekabet içinde değiliz, biz dostuz. Güçlü yanlarımız farklı ve tabii ki Türkiye'nin büyüklüğü... Öte yandan ülkemize Türkiye'den misafirlerin gelmesini istiyoruz. Kültür Bakanınız Mehmet Ersoy ile bu konuyu gündeme getirerek konuştuk. Biz bakanlık olarak Türk vatandaşlarının ülkemize girişini kolaylaştırmak ve onlara daha kolay vize verebilmek adına çalışmalar yapıyoruz. Türkiye potansiyel olarak güçlü bir nüfusa sahip, bunun bilincindeyiz" dedi.
"BAKANLIĞINIZ İLE PARTNERİZ"
Türkiye'ye bir turizm ataşesi atayarak Türkiye'nin ne kadar önemli olduğunu göstermek istediklerini söyleyen Dinkova, "Mümkün olduğu kadar Türkiye'deki fuarlara da katılıyoruz. İki ülke arasındaki tek ilgi alanı sadece turizm değil. Geçen yıl ikili ticaret 7 milyar Euro'nun üzerine çıktı. Ülkeniz, yabancı yatırımlar açısından Bulgaristan'ın en büyük ortaklarından" açıklamasında bulundu. Dinkova son olarak "Ülkelerimiz arasındaki ulaştırma bağlantısını geliştirmek amacıyla görüştüğümüz Türk yetkililer, bireysel taşıyıcılar ve havalimanı işletmecileri ile başarılı bir diyalog kurmuştur. Ülkelerimiz arasındaki seyahatleri daha da teşvik edebilecek ve halklarımız arasında daha iyi bir anlayışa katkıda bulunabileceğiz" dedi.
SCHENGEN'E KABUL
Schengen'e kabul edildikten sonra Türkiye'yi ziyaret eden Schengen vizesi sahibi yabancı turistlerin, başka bir vize kısıtlaması bulunmadığı için Bulgaristan'ı ziyaret etme fırsatından yararlanmalarının beklendiğini belirten Türkiye Turizm Ataşesi Teodora Taskova ise, "Schengen vizesine sahip 80 bini aşkın Türk vatandaşı, Bulgaristan'ı turizm amaçlı ziyaret etme hakkına sahip olacak" açıklamasında bulundu.
"İKİLİ TİCARET HACMİNDE ORTAK HEDEF: 10 MİLYAR DOLAR"
Mevcut konjonktürde, komşu ülkelerle ilişkilerde yaşanan gerilim ve jeopolitik belirsizlikler ve küresel ekonomik dengesizliklerin Bulgaristan ekonomisini olumsuz etkileme riski her ne kadar yatırımcıları düşündürse de; stratejik konumu sayesinde ticaret için önemli bir geçiş noktasında bunulması, AB üyesi ve düşük iş gücü maliyetleriyle yabancı yatırımlar için cazip bir pazar olması gibi güçlü yanlarıyla Bulgaristan'da hangi sektörler öne çıkıyor? Sorularımızı DEİK Türkiye-Bulgaristan İş Konseyi Başkanı M. Zeki Sarıbekir yanıtladı.
* Yatırımcı için umut vaat eden sektörler sizce hangileri ve yatırımcılar DEİK tarafından nasıl teşvik ediliyor?
Yatırım ilişkileri çerçevesinde, Bulgaristan, Türkiye'nin Avrupa'ya açılan kapısı, her zaman Türk firmaları için öne çıkmıştır. DEİK / Türkiye - Bulgaristan İş Konseyi olarak, Bulgar Yatırım Ajansı, KOBİ Tanıtım ve Destek Ajansı gibi önemli Bulgaristan kurumlarıyla yakın irtibat içerisinde çalışıyoruz. Geleneksel sanayi yatırımlarının yanı sıra, girişimcilik, yazılım, yenilenebilir enerji (özellikle güneş enerjisi öne çıkıyor), sağlık turizmi, kültür turizmi, kış turizmi, müteahhitlik ve inşaat sektörü, mobilya sektörü gibi alanlarda iş birlikleri ve yatırımlar gelişmekte. Son dönemde gelişen ilişkilerin neticesi olarak Bulgaristan'dan da ülkemize yatırım ilgisinin arttığını görmekteyiz. Otomotiv tedarik sanayi ve yazılımları öne çıkan bir sektör. Gelecek dönemde, özellikle üniversiteler arası iş birliğinin geliştirilmesi Ar-Ge yatırımları konusunda Türkiye - Bulgaristan iş birligi için bir adım olabilir. Startup'lar, yazılım sektörü, yenilenebilir ve temiz enerji, inovasyon gibi alanlarda gerek teşviklerin daha erişilebilir olması gerekse de yüksek nitelikli işgücünün bulunması bu alanlardaki gelişme potansiyelini ortaya koymaktadır. DEİK/Türkiye-Bulgaristan İş Konseyi olarak, BULTİŞAD iş birliğinde bu alanlara yönelik toplantılar gerçekleştirmeye devam edeceğiz.
* Bulgaristan ve Türkiye arasındaki ekonomik iş birliğine dair görüşlerinizi paylaşabilir misiniz?
2023 itibarıyla Bulgaristan ile ikili ticaret hacmimiz 7.1 milyar $'ı aşmıştır. Ortak hedef ise 10 milyar $'ı aşmak. İnanıyorum ki, en kısa zamanda bu rakamı da aşacağız. Ülkemizin gerçekleştirdiği ihracatın yüzde 55'i Avrupa'ya gerçekleştiriliyor. Sınır kapılarından geçen tır sayısı her yıl artıyor. Geçmiş dönemde istikrarlı bir şekilde DEİK/Türkiye - Bulgaristan İş Konseyi, başta BULTİŞAD olmak üzere Bulgaristan'daki paydaşlaryla her sene bir veya iki büyük toplantı ve birçok sektör/konu odaklı faaliyet gerçekleştiriyor. Bu toplantılarda iki ülke iş dünyasını bir araya getirirken, gelişme gözlemlenen ekonomik trendlere dair de en güncel bilgiyi ilgililere aktararak farkındalık yaratıcı çalışmalar gerçekleştiriyoruz.
* Geleceğe yönelik plan ve projelerinizden bahsedebilir misiniz?
İş Konseyimiz önümüzdeki dönemde ikili ticaret ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesine destek vermek üzere çalışmalarını sürdürecek. Bu kapsamda, inovasyon, kadın girişimciliği, turizm, sağlık gibi konular gündemimizde üst sıralarda yer alıyor. İnovasyon her zaman gündemimizde, geçtiğimiz aylarda Bulgaristan İnovasyon ve Büyüme Bakanı'nı İstanbul'da ağırlamıştık. Bildiğiniz üzere 2021 yılında teknoloji odaklı startup yatırımlarında ülkemiz Avrupa'daki ilk 10, MENA bölgesinde ise 2. sırada yer aldı. 2022 yılında ülkemiz oyun sektöründe Avrupa' da 2. sırada yer aldı. En fazla yatırım çeken Avrupa şehirleri içinde Istanbul 6. sırada yer aldı. İnovasyon alanında faaliyetler her zaman gündemimizde. Türk iş insanlarının önemli yatırımcı konumunda olduğu Bulgaristan ile her sektörde iş birliklerini geliştirmek en önemli önceliklerimiz arasında yer alıyor.