Özgeçmişiniz nasıl bir kişinin geçmiş kariyerini gösteriyorsa kredi notunu da kişinin geçmiş iyi veya kötü tüm finansal adımlarınızı yansıtan bir finansal durum tablosu olarak biliniyor. Kredi notu için kısaca bireylerin ya da işletmelerin finansal güvenilirliğini ve kredi ödemelerini zamanında yapma yeteneklerini değerlendiren bir puandır da denilebilir. Ancak kredi notu için sadece bir puan demek rakamlardan ibaret görmek doğru değildir. Kredi notu, özel veya tüzel kişilerin borç yönetim becerilerinden finansal sorumluluklarına kadar tüm süreçlerini yansıtan önemli bir göstergedir. Kredi notu için finansal durumunuzun karnesidir dahi diyebiliriz.

Kredi notu; bankalar, finansal kurumlar ve kredi kartı şirketleri tarafından kredi verme süreçlerinde önemli bir kriter olarak kullanılır. Bu not, kişinin finansal geçmişine dayalı olarak hesaplanır ve genellikle 0 ile 1900 arasında değişen aralıklarda seyreder. Yüksek bir kredi notu, kişinin kredi riskinin düşük olduğunu ve borçlarını zamanında ödeyeceğini gösterirken, düşük bir kredi notu ise borç ödeme konusunda kişinin risk taşıdığını belirtir.

Kredi notu hesaplanırken oldukça fazla parametre devreye girer. Kredi kartı borçları, kredi ödemeleri, borçların geri ödeme süreleri veya kişinin finansal disipline ilişkin diğer faktörleri de göz önünde bulundurulur. Finansal kurumların kredi verme kararlarını etkileyen önemli bir araçtır olan bu not, kredi başvurularının onaylanıp onaylanmayacağını da belirleyen bir araçtır. Kredi notu ile finansal kurumlar, işlem yapacakları kişiler ve kurumlar hakkında daha doğru değerlendirmeler yaparlar.

KREDİ NOTU NASIL YÜKSELTİLEBİLİR?

Kredi notunuzu yükseltmek için belirli stratejiler izlemek gerekir. Aynı zamanda da disiplinli şekilde finansal varlıkları yönetmeyi de bilmektir. Kredi notunu yükseltmek için bazı temel adımları takip edebilirsiniz.

- Kredi notunu en fazla şekilde etkileyen faktör, hem düzenli hem de zamanında yapılan ödemelerdir. Tüm kredi ve borç ödemelerinizi zamanında yapmanız önemlidir. Geciken ödemeler, kredi notunu olumsuz etkileyecektir. Kredi kartı borçlarınızı ve kredilerinizi düzenli olarak ödemeniz, finansal disiplininizi gösterir ve kredi notunuzu artırır.

- Ödeme geçmişiniz, kredi notunuzu etkileyen bir diğer önemli parametresidir. Zamanında yapılan ödemeler, olumlu etkilerken gecikmiş ödemeler ise olumsuz etki yapar. Kredi veya kredi kartı borçlarınız için doğru bir ödeme planı yapmalı ve buna uymalısınız.

- Uzun süreli kredi hesapları da kredi notunuzu olumlu etkiler. Eski kredi kartlarınızı kapatmak yerine kullanmaya devam etmek, kredi geçmişinizin uzun olmasını sağlar ve kredi notunuzu artırır.

- Farklı türde kredi hesaplarına sahip olmanız yani kullandığınız kredi çeşitliliğini ve bu çeşitliliği artırmanız kredi notunuzu olumlu şekilde etkileyen bir faktördür. Farklı finansal argümanları kullanmanız ve bunları iyi yönetmeniz, ödemeleri zamanında ve gerektiği gibi yapmanız kredi notunuz artıran bir unsur olacaktır. Farklı kredi hesaplarına sahip olmak ve doğru yönetmek finansal disiplininizi de gösterir.

- Toplam borç miktarınızı azaltmak, kredi notunuzu olumlu etkileyebilir. Yüksek borç seviyeleri, finansal istikrarsızlık göstergesi olarak algılanabilir ve kredi notunuzu düşürebilir. Mümkünse borçlarınızı ödeyerek veya borç miktarını azaltarak kredi notunuzu artırmalısınız.

- Kredi kartı limitinizi ne kadarını kullandığınız da kredi notu için önemlidir. Kredi kartı borcunuzun toplam limitinizin %30'unun altında olması finansal kurumlar açısından ideal görülen bir durumdur. Kredi kartı borçlarınızı mümkün olduğunca düşük tutarak kredi notunuzu iyileştirebilirsiniz.

- Sıklıkla yeni krediler ya da kredi kartı başvuruları yapmak, kredi notunuz açısından olumsuz olabilir. Her kredi başvurusu, kredi raporunuzda bir sorgulama olarak görünür ve bu da kredi notunuza etki eder. Gereksiz kredi başvurularından kaçınarak kredi notunuzu koruyabilirsiniz.

- Toplam borç miktarınız (kredi kartı ve diğer kredi borçlarınızın toplamı) eğer yüksek seviyede ise bu durum kredi notunuzu düşürebilir.

- Kredi geçmişinizin ne kadar uzun olduğu da kredi notunuzu etkiler. Uzun süreli ve düzenli ödemeler kredi notunuzu artıran bir unsurdur.

- Kredi kullanım oranı da önemlidir. Bu oran mevcut kredi limitinizin ne kadarının kullandığını gösterir ve ne kadar düşük olursa, kredi notunuz o kadar yüksek olur.

Kredi notunu yükseltmek zaman alan bir süreç olabilir. Yükselttikten sonra da bu notu korumak disiplinli çalışma, finansal araçları doğru kullanma ve takip işidir. Kredi notunuz düşükse uzun vadeli bir finansal planla doğru finansal alışkanlıklar edinerek kredi notunuzu yükseltebilirsiniz.

KREDİ NOTU ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?

Kredi notunuzu etkileyen birçok faktör vardır. Kredi notunuzu olumlu şekilde etkileyen ana faktörler arasında ödeme geçmişiniz yer alır. Zamanında yapılan ödemeler, kredi notunuzu olumlu etkilerken gecikmiş ödemeleriniz ise olumsuz etkiler. Ödeme geçmişiniz, kredi notunuzun %35-40'ini oluşturur. Yani geçmiş ödeme performansınız bu not üzerinde bir büyük etkiye sahiptir. Bir diğer önemli unsur ise mevcut borç miktarınızdır. Mevcut borç miktarınız kredi notunuzun %30-35'unu oluşturur. Yüksek borç miktarları, kredi notunuzu düşürebilir. Daha az borcu olan kişiler ya da kurumların finansal durumları iyi olarak kabul edilir.

Kredi türleri ve kullanım çeşitliliği de kredi notuna etki eder. Farklı türde kredilere sahip olmak, kredi notunuzun %5 veya 10'unu oluşturur. Çeşitli kredi hesaplarını kullanmak ve doğru yönetmek, finansal disiplininizi gösterir. Yeni alınmış kredilerde de kredi notunu etkiler. Son dönemde yapılmış olan kredi başvuruları da kredi notunuzu %5-10 oranında etkiler. Sık sık yeni kredi başvurusu yapmak, kredi notunuzun düşmesine sebep olabilir. Bu ana faktörler dışında da farklı kriterler kredi notunu etkileyerek puanınıza etki eder. Kredi geçmişiniz de bunlardan birisidir. Uzun süreli kredi geçmişi, kredi notunuzu olumlu etkiler. Bu oranların tahmini olup duruma ve koşula göre farklı oranlarla hesaplandığını da unutmamak gerekir. Ancak her zaman ödeme alışkanlıklarınız ve borç durumunuz kredi notunuzda en büyük orana sahip ve en etkili faktörlerdir.

Kredi notunu olumlu etkileyen unsurlar yanı sıra olumsuz etkileyen unsurlarda bulunur. Bunların farkında olarak finansal alışkanlıklar oluşturmanız kredi notunuzu olumlu etkileyecek ve yükseltecektir. Kredi notunu olumsuz etkileyen en önemli unsur kredi, kredi kartı ya da diğer borçlarınıza yaptığınız ödemelerdeki gecikmelerdir. Bir gün dahi geç ödeseniz, bu durum notunuza olumsuz şekilde etki edecektir. Kredi kartı kullanmak yerine sürekli olarak da nakit kullanmak da kredi notunu olumsuz etkileyerek düşürebilir.

Kredi notu finansal araçların düzenli ve iyi şekilde yönetilmesiyle olumlu olur yani yükselir. Bu araçları ne kadar az kullanırsanız kredi notunuza da etkisi o kadar olumsuz olacaktır. Kredi notu hesaplanırken her bir bankadaki tüm finansal geçmişinize bakılır. Kullanmış olduğunuz tüm bankalardaki borçlarınıza göre hesaplanır. Bu açıdan da toplam borçlarınız ödeme gücünüzün üzerinde ise notunuza olumsuz etki edebilir. Sürekli yeni kredi kartı veya kredi başvurusu yapmakta kredi notunuzu olumsuz etkileyen bir diğer unsur olur. Hele ki bu başvurulara alınan ret yanıtları, kredi notunuzun düşmesine etki eden önemli bir faktör olarak karşınıza çıkacaktır. Kredi kartlarınızda kullanılabilir limitlerin düşük olması da kredi notunuza olumsuz yansıyabilir. Limitlerinizi düzenli ödeyebileceğiniz seviyelerde olmasına dikkat ederek, limitlerinizi belirlemelisiniz.

KREDİ NOTU NERELERDE KULLANILIR?

Kredi notu, finansal kurumlar açısında önemli bir ölçüttür ve birçok finansal işlemde ve çeşitli alanlarda kullanılır. Kredi notu kişilerin veya kurumların finansal sağlığını gösterir. Finansal kurumlar da bu nota göre argümanlarını yönetir.

Kredi notunun en fazla kullanıldığı yerlerin başında kredi ve kredi kartı başvuruları gelir. Kredi notunuz, bankalar ve finansal kurumlar tarafından kredi başvurularınız değerlendirirken kullanılır. Yüksek bir kredi notu, kredi başvurularınızın daha hızlı ve daha kolay onaylanmasını sağlayan bir faktördür. Aynı şekilde kredi kartı başvurularında da kredi notu önemli bir kriterdir. Yüksek kredi notu, daha yüksek kredi limitlerine ve daha düşük faiz oranlarına sahip kredi kartlarına erişmenize olanak sağlar. Kredi notunuz, kredi veya kredi kartı limitlerinizi, kredi kullanma koşullarınızı da belirler. Eğer yüksek kredi notunuz varsa daha yüksek limitleriniz olup, daha avantajlı koşullar elde edebilirsiniz.

Kullanacağınız konut veya araç kredilerinde de kredi notunuz etkili olacaktır. Yüksek kredi notu, konut kredisi başvurularınızın onaylanma olasılığını artırır ve daha iyi koşullarda kredi almanızı sağlar aynı zamanda da araç kredisi başvurularınızın onaylanma olasılığını da artırır. Kredi notunuz, bazı sigorta poliçelerinin değerlendirilmesinde de kriter olarak kabul edilir. Sigorta şirketleri, kredi notunuzu değerlendirerek sigorta primlerinizi belirleyebilir. Yüksek kredi notu, daha düşük sigorta primleri ödemek anlamına gelebilir. Kira sözleşmeleri yanı sıra kiracı değerlendirmelerinde de kredi notu etki eden bir faktördür. Ev veya iş yeri kiralamak istediğinizde kredi notunuz kontrol edilebilir. Yüksek kredi notu, kiralık mülk bulma sürecinde avantaj sağlarken düşük kredi notu ise kiralama başvurularının reddedilmesine neden olabilir.

KREDİ NOTUNU YÜKSELTME YOLLARI

Kredi notunuz tüm finansal geçmişiniz göz önüne alınarak hesaplanır. Kredi notunu düşürmek kolayken yükseltmek uzun vali bir süreçtir. Kredi notunuzu yükseltmek için belirli stratejileri takip etmek önemlidir. Kredi notunuzu yükseltmek için şu adımları izleyebilirsiniz.

- Ödemelerinizi her şekilde düzenli olarak yapmalısınız. Tüm kredi ve borç ödemelerinizin zamanında yapılması notunuzu yükseltmenin en etkili yoludur. Geciken ödemeler, kredi notunuzu olumsuz etkiler. Kredi kartı borçlarınızı ve kredilerinizi düzenli olarak ödeyerek kredi notunuzu artırabilirsiniz. Tek bir gün dahi olan gecikmeler olumsuz duruma neden olacaktır.

- Asgari tutarlar yerine borcun tamamını ödemek de kredi notunuzu yükselten bir faktördür. Çünkü finansal kurumlar aylık bütçenin tüm borçları ödeyecek düzeyde olmasına dikkat ederler. Sürekli asgariyi ödemeler borç miktarınızı da artıracaktır. Tam borcu ödeyerek bankalar nezdinde ödemelerini zamanında ve tam yapan olumlu müşteri profili edinmenizi sağlayacaktır.

- Borcunuzun gelirle orantılı olmasına dikkat etmelisiniz. Eğer geliriniz ve borcunuz arasında orantısızlık varsa hem kredi hem de kredi kartı başvurularınız reddedilirken bu ret cevapları da kredi notunuzu olumsuz etkiler. Tüm avans, kredi kartı ya da kredi borçlarınızın aylık ödeme tutarları gelirinizi aşıyorsa bankalar nezdinde riskli bir profil oluşturursunuz.

- Toplam borç miktarınızı azaltmak, kredi notunuzu olumlu etkileyecektir. Yüksek borç seviyeleri, finansal istikrarsızlık göstergesi olarak algılanır ve kredi notunu düşürebilir. Mümkünse borçlarınızı ödeyerek veya borç miktarını azaltarak kredi notunuzu artırabilirsiniz.

- Farklı banka ürünlerini kullanmak yani finansal araçları kullanma çeşitliliği de kredi notu açısından önemlidir. Kredi, kredi kartı, avans hesapları vb. gibi farklı finansal araçları doğru şekilde kullanmak kredi notunuzun yüksek olmasını sağlayacaktır.

- Yeni kredi veya kredi kartı başvurularını sınırlamak da önemlidir. Yeni kredi veya kredi kartı başvurularını çok sık yapmak, kredi notunuzu olumsuz etkileyerek düşürebilir. Her kredi başvurusu, kredi raporunuzda bir sorgulama olarak görünür ve bu da kredi notunuza etki eder. Gereksiz kredi başvurularından kaçınarak kredi notunuzu koruyabilirsiniz.

- Kredi hesaplarını uzun süre kullanmakta kredi notu açısından olumlu bir durumdur. Uzun süreli kullanılan kredi hesapları, notunuzu olumlu şekilde etkiler. Eski kredi kartlarınızı kapatmak yerine kullanmaya devam etmek, kredi geçmişinizin uzun olmasını sağlar ve kredi notunu artırır.

- Faturalarınızı da düzenli ödemelisiniz. Sadece kredi veya kredi kartı borçlarınız değil elektrik, doğalgaz, su ya da telefon faturalarının doğru ve zamanında ödenmesi de kredi notu üzerinde etkilidir.

- Kullanılmayan hesaplara dikkat etmelisiniz. Açık olan ama kullanmadığınız hesapların ve kartların aidatları olabilir. Bunları fark etmeyebilir ve borcunuzu gözden kaçırabilir, düzgün ödeme geçmişinizi bozabilirsiniz.

- Kredi raporunuzu düzenli olarak kontrol de etmelisiniz. Kredi raporunuzu düzenli olarak kontrol etmek, hatalı bilgileri tespit etmenize ve düzelttirmenize yardımcı olacaktır. Kredi notunuzda olası düşüşleri önceden fark edebilir, hızlı tedbirler alabilirsiniz.

KREDİ NOTU KAÇ OLMALI?

Kredi notu, 0 ile 1900 arasında değişir ve farklı kategorilere ayrılır.

0 - 699: Düşük kredi notudur ve en riskli kategori olarak kabul edilir. Bu aralıktaki bir kredi notuna sahip olmak, kredi başvurularının reddedilme olasılığını artırır ve daha yüksek faiz oranlarıyla kredi alınmasına neden olabilir.

700 - 1099: Orta kredi notu, orta riskli kategori olarak kabul edilir. Bu aralıktaki bir kredi notu, kredi başvurularının onaylanma olasılığını artırır, ancak gene de bazı zorluklar yaşanabilir.

1100 - 1499: İyi kredi notu kabul edilir. Bu aralıktaki bir kredi notu, kredi başvurularının genellikle onaylanmasını sağlar ve daha düşük faiz oranlarıyla kredi alınmasına da yardımcı olur.

1500 - 1900: Çok iyi kredi notudur. Bu aralıktaki bir kredi notu, kredi başvurularının hızlı bir şekilde onaylanmasını ve en iyi faiz oranlarıyla kredi alınmasını sağlar.

Ülkemizde Findeks, kredi notu ve kredi risk raporu hizmetlerini veren online bir platform olup, tek kurumdur. Türkiye'nin 9 büyük bankasının işbirliği ile kurulmuş olan Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından oluşturulmuş Findeks, hem bireylere hem de sektöre yönelik hizmetler sunar. KKB, 2004 senesinden itibaren bankalar için bireysel kredi notu hizmetini de vermeye başlamıştır. Findeks ile bankalar ve finans kurumlarına olan borçlarınızı takip edebilir ve kredi limitlerinizi kolaylıkla görebilirsiniz. Yüksek güvenlik Standartları ile korunan platformda verileriniz BDDK ve bağımsız denetim şirketlerinde denetlenerek KKB veri merkezinde saklanır.

Findeks'in web sitesi ya da mobil uygulaması üzerinden kredi notunuzu kolay şekilde öğrenebilirsiniz. Ancak kredi notunu öğrenmek ücretli bir işlemdir. Findeks sadece kendinizin değil farklı kişilerinde kredi notlarını da öğrenmenizi sağlayan bir platformdur. Ancak bunun için kredi notunu öğrenmek istediğiniz kişinin onayını almanız gerekecektir.

KREDİ RİSK RAPORU SORGULAMAK PUANI DÜŞÜRÜR MÜ?

Kredi risk raporunu sorgulamak, kredi notunuzu düşürmez. Kendi kredi raporunuzu düzenli olarak kontrol etmek, kredi notunuzun güvenilirliğini sağlamak açısından önemlidir. Ancak finansal kurumlar tarafından yapılan sık sorgulamalar, kredi notunuzu olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle de gereksiz kredi başvurularından kaçınmak ve kredi raporunuzu kendi başınıza kontrol etmek, kredi notunuzu korumak için önemlidir.