Ne zaman bir girişim sermayesi (venture capital-VC) ya da özel sermaye (private equity-PE) şirketinin fon toplamaya başladığını duysam hemen notlarımın arasına alır ve takip eden aylarda gelişmeleri kaynağından öğrenmeye çalışırım. Fon toplama süreçleri yıllara yayıldığı için farklı aşamalarda şirketlerle görüşürüm. 212, yılbaşında üçüncü fonunu kurduğunu açıkladığında da hemen takip etmeye başladım. 2010'da Ali Karabey ve Numan Numan tarafından kurulan 212, ilk iki fonunda yaptığı İyzico, Insider, TrioMobil ve Martı yatırımlarıyla hayli ilgi çekmiş ve yatırım yaptıkları şirketler daha yakından takip edilmeye başlanmıştı. 212, üçüncü fonun kuruluşundan sonra ağustos ayında, Ünlü Portföy ortaklığıyla 15 milyon euro büyüklük hedefi olan bir girişim sermayesi yatırım fonu (GSYF) kurdu. Bu, 212'nin ilk GSYF'si değildi. 2022'de Neo Portföy ile erken aşama girişimlere yatırım yapma hedefiyle Simya VC isimli bir GSYF kurulmuştu. Keza 2023'te de öncü yatırımcısı Akkök Holding olan 212 NexT fonu hayata geçmişti. Türkiye'deki en aktif VC'lerin başında gelen 212'deki hareketliliği ve stratejileri Ali Karabey ile tüm bu gelişmeleri konuştum.
BİR FİNANSÇININ HİKAYESİ
Bugüne ve geleceğe gelmeden önce biraz başlangıca gidelim. İstanbul ve New York'un telefon kodu olma özelliğini taşıyan 212'nin kuruluş hikayesi, pazardaki boşlukların zekice doldurulması ve başarı için verilen özveriyi anlatıyor. 1999'da University of Michigan'dan mezun olan Karabey'in kariyeri aynı yıl Arthur Andersen'de başlıyor. Ne var ki ABD'de Enron skandalının patlaması, Karabey'in de Andersen macerasının sonu oluyor. "Skandal patladıktan sonra işe gittim ve bizim bölümden kovulan ilk kişi ben oldum çünkü sabah ilk ben gelmiştim" diyor Karabey. Birkaç aylık boşluktan sonra 2002'de Morgan Stanley'de çalışmaya başlayan Karabey, tam beş yıl boyunca şirketin yatırımlarını takip etti, raporladı, yerinde inceledi. Ve Morgan Stanley macerasını sonlandırdı. "Çok rahatlamıştım. 31 yaşındaydım ve bu kadar rahat olmak beni rahatsız etti" diyor Karabey. 2007'de Deutsche Bank'ta çalışmaya başladı. Farklı bir kültürün şokunu da iliklerine kadar hissederek çalışıyordu ki 2008 ABD Kredi Krizi patladı. Karabey yine işsiz kalmıştı. Londra'da iş aramakla geçirdiği 4-5 ayın sonunda ise Türkiye'ye dönmeye karar verdi. Türkiye'de çeşitli şirketlere danışmanlık yapan Karabey birkaç arkadaşıyla Galata Business Angels'ı kurdu ve Numan Numan ile tanıştı.
212 DOĞUYOR
Bu arkadaşlık, meyvesini 2010'da kurulan 212 VC olarak verdi. İkili pazardaki fırsatı görmüş ve değerlendirmek istiyordu. İlk fonları Mahmut Ünlü'den de alınan destekle 30 milyon dolarlık büyüklüğe ulaştı ve işe başlandı. Bu arada ilk fonda sadece bireysel katılımcılar olduğunu da belirtelim, elbette bir miktar da seed capital yani kendi paraları da bulunuyordu. Bu fon ile 12 yatırım yapıldı ve İyzico ile Insider başarısıyla 212 adını hızla sektöre duyurdu. Başarıyı takiben ikinci fonda 50 milyon euro toplandı. Bu sefer Avrupa Yatırım Fonu en büyük yatırımcılarıydı. İlk fonda her türlü şirkete bakan ekip ikinci fonla birlikte globalde ölçeklenebilecek B2B teknoloji şirketlerine yoğunlaştı. Böylece ikinci fon ile 18 yatırım yapıldı. Sadece Martı bu konsepte uymuyordu. "Her ne kadar belirli bir odağımız olsa da fırsatı kaçırmamak için yaptığımız bir yatırımdı" diyor Karabey, Martı için. Üçüncü fonda hedef 2025 sonuna kadar 70 milyon euro büyüklüğe ulaşmak.
YATIRIM STRATEJİSİ
Girişim ekosisteminde melek yatırımcı-VC-PE döngüsü vardır. Melek yatırımcılar 'fikir'lere yatırım yapar. VC'ler ise artık fikir aşamasından çıkmış, hayata geçmiş ve fatura kesebilmiş girişimlerle ilgilenir. PE'ler ise daha büyük şirketlerle ilgilenir. Elbette keskin sınırlardan bahsetmek mümkün değil. Kurulan fonların belirlediği sınırlar yatırımları şekillendirir. Ancak şirketler o kadar çok girişim ve fikirle temas eder ki bu durum zamanla farklı oluşumları da beraberinde getirir. İşte 212'de de olan bu aslında. Karabey aslında daha küçük bir yapıda kendi tabiriyle 'pıt pıt' yatırım yapacak şekilde çalışmak istese de sektörün koşulları bu hayalin önüne geçmiş, "Özünde yatırımcılarımıza hizmet servisi veriyoruz ve benim hakim olmadığım, bilmediğim pek çok konu var. Bu nedenle zamanla ekip genişlemeye başladı" diye anlatıyor. Numan Numan ile çıktıkları yolda bugün 18 kişilik bir ekip, 212, Simya VC, 212 NexT ve son olarak Ünlü&212 GSYF ortaklığı şapkasını taşıyor. Üstelik bu yapıların yöneticileri de ayrı, böylelikle farklı alanlara odaklanan yatırım ekipleri odaklarını yitirmeden derinleşebiliyor. Simya, NexT ve Ünlü oluşumları sektördeki fırsatları değerlendirmek ve yeni iş birlikleriyle hem daha fazla girişimciye hem de yatırımcıya ulaşmak amacını taşıyor. Karabey, "Görüştüğümüz çoğu şirket erken aşamada olduğu için fırsatlar kaçıyordu. Biz de Simya'yı kurmaya karar verdik ve ekipleri de ayırdık. Ve arkasından diğer GSYF'ler geldi" diyor.
BÖLGESEL AVANTAJI KULLANMAK
212'nin fonları sadece Türkiye pazarına odaklanmış durumda değil. Aynı zamanda bölgedeki ülkelere de odaklanan yatırım stratejisi üçüncü fon için de geçerli. Halihazırda Romanya ve Dubai'de yatırımları var. Buradaki amaç bölgesel avantajı kullanmak. Karabey; "Türkiye ve çevre coğrafyasında önemli bir genç nüfus var. Bunlar istekli, bilgili ve başarıya aç. Gelişmiş ülkelerde böyle değil. Bu nedenle hem bu girişimcilere yardımcı olmak, globale açılmalarını sağlamak hem de bu fırsatı yatırımcılarımıza kazandırmak istiyoruz" diyor. Kuşkusuz döviz kurlarındaki olumsuz hareketler şirketleri ve fonları da etkiliyor. Ancak Karabey'in buradaki yorumu aslında stratejilerinin belkemiğini oluşturuyor: "Evet döviz kurları bizi ve yatırımlarımızı da etkiliyor. Ne var ki bu bölgede şirket satın almak/ortak olmak istediğinizde yine kurlardan kaynaklanan bir iskonto var. İşte biz bu iskonto ile yatırımlarımızı yapıyoruz. Ve şirketlerimiz global arenaya çıktığında kazancımız bu oranda daha büyük oluyor. Biz aslında bölgesel arbitraja yatırım yapıyoruz."
GELECEĞE MİRAS
Şu anda 212 için işleri sürdürme ve büyüme dönemi... Peki ya gelecek? Karabey'in hayali; 212'nin 'kendisi' olmadan devam etmesi... Buluşmamıza bir insan kaynakları toplantısından geldiğini anlatan Karabey, "Ekiplerin, Numan ve ben olmadan toplantı yapmasını konuşuyorduk. Ben, işlerin biz olmadan da devam etmesini istiyorum. Türkiye'de kaç tane 100 yıllık şirket var? Bunu kırmaya çalışıyorum. Bu konuda, geleceğe kalıcı bir iş bırakmak konusunda müthiş hırsım var" diyor.
YAPAY ZEKANIN MALİYETİ
Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC), 18 Eylül'de 'Sürdürülebilir Bilgi Teknolojileri için Veri Merkezi-Şebeke Koordinasyonu' temalı webinar düzenlendi. Webinarın konuşmacısı, Boston Üniversitesi Bilgi ve Sistem Mühendisliği Merkezi Direktörü Prof. Dr. Ayşe Kıvılcım Coşkun oldu. Coşkun, veri dünyasındaki ve yapay zekadaki son trendleri, güçlenen veri-enerji etkileşimlerini ve bu alanda geliştirilen yenilikçi sürdürülebilir çözümleri anlattı. Coşkun'un konuşmasında en çok dikkat çeken konulardan biri de son dönemde günlük hayatımıza adapte olan yapay zeka ile ilgiliydi. Coşkun yapay zekanın enerji talebi üzerindeki etkisine değinerek, "Her ChatGPT araması tipik bir Google aramasından yaklaşık 10 kat daha fazla enerji tüketiyor. Yapay zekanın, ses ve video oluşturma gibi yetenekleri geliştikçe, bu artışın hızlanarak enerji altyapısı üzerindeki etkilerinin artacak" dedi. Coşkun, konuşmasında bu konudaki çözüm önerileri ve yapılması gerekenleri de detaylı bir şekilde anlattı. Bu webinarı kaçıranlar, Sabancı Üniversitesi YouTube kanalından webinar kaydını mutlaka izlemeli.